پرش ذهن

پرش افکار چیست؟ راهکار قطعی برای جلوگیری از پرش ذهنی

اگر تابه‌حال شده وسط گفت‌وگو ناگهان به خودتان بیایید و ببینید از شدت صحبت به نفس‌نفس افتاده‌اید، دقیقا یادتان نیست چه می‌گفتید و اطرافیان با تعجب به شما نگاه می‌کنند، احتمالا پرش ذهن را تجربه کرده‌اید. پرش ذهنی می‌تواند به دلایل زیر اتفاق بیفتد:

  • عدم تعادل در انتقال‌دهنده‌های عصبی
  • ناهنجاری در ساختارها و عملکردهای مغز
  • استرس
  • مصرف دارو
  • کم‌خوابی
  • مصرف مواد مخدر
  • بیماری ADHD
  • ترکیب شیدایی و ADHD
  • مشکلات سلامت روان

به‌طورکلی، کلید حل مشکل پرش فکری (درصورتی‌که ناشی از اختلالات جسمی و روانی جدی نباشد)، بهبود تمرکز است؛ بنابراین توصیه می‌کنیم بررسی روش‌های افزایش تمرکز را در اولویت بگذارید و اگر افاقه نکردند، به پزشک مراجعه کنید.

تعریف تجربه‌ای که در آن فرد سریعاً از یک فکر به فکر دیگر منتقل می‌شود و نمی‌تواند روی یک موضوع تمرکز کند.
علائم صحبت سریع و نامنظم در مورد موضوعات مختلف، صحبت‌های بی‌معنا، سریع صحبت‌کردن و ….
دلایل عدم تعادل در انتقال‌دهنده‌های عصبی، ناهنجاری در ساختار‌ها و عملکرد‌های مغز، استرس، کم‌خوابی و ….
نحوه درمان شناسایی محرک‌ها، ارتباط با افراد حمایت‌گر، استفاده از تکنیک‌های مدیریت استرس و ….

پرش ذهنی چیست؟

 در صحبت با فرد دچار پرش ذهنی، دچار سردرگمی شدید خواهید شد.

به تعریف انجمن روان‌شناسی آمریکا از پرش ذهن توجه کنید:

پرش ذهن، پرش افکار یا Flight of Ideas نوعی اختلال فکری است که باعث می‌شود فرد به‌سرعت صحبت کند، ارتباط منطقی بین صحبت‌هایش (اغلب برای طرف مقابل) وجود نداشته باشد، صحبت‌هایش تنها برای خودش قابل‌درک باشند، در بیان کلمات و جملات به مشکل بخورد و در مدت‌زمان کمی به موضوعات مختلفی بپردازد.

تصور کنید درمورد مزه چای با شخصی وارد گفت‌وگو می‌شوید و ناگهان، درمورد نمره 10 گرفتن از ریاضی کلاس دومش صحبت کند! همه ما از این گفت‌وگوهای عجیب با دوستانمان داریم؛ اما ویژگی بارز صحبت‌های فرد دچار پرش فکری، تداعی‌گرایانه بودن آن‌ها است. لفظ تداعی‌گرایانه به صحبتی (احساسی) ابلاغ می‌شود که مستقیما ناشی از یک تجربه جدا باشد؛ بنابراین، شاید گفت‌وگو با موضوع مزه چای شروع شده باشد، اما چای و مزه آن تداعی‌گر تجربیات و احساساتی بوده‌اند که فرد را یاد خاطره تلخ نمره ریاضی انداخته‌اند. تداعی‌گری تا حدی طبیعی است؛ اما در افراد دچار پرش فکر، با دو مشکل بزرگ ترکیب می‌شود:

  1. عدم کنترل فرد روی شدت صحبت
  2. عدم توانایی بروز و انتقال افکار به‌صورت منسجم و با ساختاری منطقی

به این معنا که شما به‌عنوان طرف صحبت، اصلا متوجه نمی‌شوید چطور بحث به نمره ریاضی کشیده شد، برای چه فرد مقابل در حال حرص خوردن است و اصلا چرا حالا و در سن 34 سالگی، دخترعموی پدرش را برای نمره بد ریاضی‌ کلاس دومش سرزنش می‌کند؟!

 

 

 

 

علائم فرد دچار پرش ذهنی چیست؟

پرش ذهن در اغلب افراد به‌صورت مقطعی اتفاق می‌افتد.

  • به‌صورت سریع و نامنظم درمورد مسائل متنوع صحبت می‌کنند.
  • حرف‌های آن‌ها بی‌معنا نیست؛ اما ارتباط بین صحبت‌هایشان تنها برای خودشان قابل‌فهم است. (در بیشتر موارد)
  • قبل از تغییر موضوع، زمینه‌چینی نمی‌کنند و جزئیات لازم برای درک نحوه ارتباط کلمات و اتفاقات را ارائه نمی‌دهند.
  • متوجه نیستند که صحبت‌هایشان برای دیگران نامفهوم و عجیب است؛ بعضا از اینکه حرفشان را متوجه نمی‌شوید شاکی هم می‌شوند!
  • به حدی سریع صحبت می‌کنند که بعضی کلمات یا حتی افعال را جا می‌اندازند.
  • به علت سرعت زیاد، دچار اختلالات کلامی می‌شوند و در مواردی، کلمات را اشتباه تلفظ می‌کنند یا جای حروف آن‌ها را تغییر می‌دهند؛ به‌عنوان‌مثال، به‌جای دفترچه می‌گویند دفچرته.
  • زمان صحبت دارای هیجانات منفی، مانند اضطراب و عصبانیت هستند.
  • زیاد و بی‌احتیاط صحبت می‌کنند و رد محسوسی از خودبزرگ‌بینی و برتری در صحبت‌هایشان حس می‌شود.
  • معمولا جزئیات و بعضا کلیات صحبتشان را به‌خاطر نمی‌آورند.

شما می‌توانید برای کسب اطمینان از منشا پرش فکری و ذهنی خود، مقاله تمرکز چیست؟ را مطالعه کنید و ببینید آیا مشکل شما ناشی از تمرکز است یا خیر.

دلایل پرش ذهنی

مشابه سایر مسائل روان‌شناسی، کارشناسان دلیل اصلی بروز پرش ذهن را نیز نمی‌دانند! یافته‌های آن‌ها تا به امروز نشان می‌دهد عوامل متعددی در وقوع پرش فکری نقش دارند:

1- پرش ذهن ناشی از عدم تعادل در انتقال‌دهنده‌های عصبی

عدم تعادل در انتقال‌دهنده‌های عصبی، یکی از علائم مشترک بین ADHD و پرش ذهن است.

برای اطمینان از عدم تعادل انتقال‌دهنده‌های عصبی، باید به پزشک مراجعه کنید و آزمایش دهید. در حال حاضر، متخصصان معتقدند انتقال‌دهنده‌های عصبی زیر در بروز پرش ذهن نقش دارند:

  • دوپامین؛ مسئول تنظیم خلق‌وخو، لذت، انگیزه و فعال‌کننده سیستم پاداش مغز
  • نوراپی‌نفرین؛ مسئول تنظیم برانگیختگی، توجه و پاسخ استرس
  • سروتونین؛ مسئول تنظیم خلق‌وخو، احساسات، خواب و اشتها
  • گلوتامات و گابا؛ مسئول انتقال عصبی تحریکی و مهاری

بروز اختلال در سطوح هر کدام از این هورمون‌ها، منجر به بروز اختلالات شناختی و عاطفی، رفتارهای تکانشی، افزایش هوشیاری، تفکر آشفته و افزایش مفرط انرژی خواهد شد که زمینه‌ساز بروز پرش ذهنی هستند.

2- پرش ذهن ناشی از ناهنجاری در ساختارها و عملکردهای مغز

این ناهنجاری‌ها می‌توانند در روند شکل‌گیری، بیان و ایجاد ارتباط معنادار بین گفته‌های فرد تداخل ایجاد کنند. طبق بررسی‌ها، ناهنجاری‌های زیر در بروز پرش ذهنی نقش دارند:

  • عدم تعادل انتقال‌دهنده‌های عصبی
  • ناهنجاری‌های ساختاری؛ یعنی تغییرات در اندازه، شکل یا حجم نواحی مغزی
  • ناهنجاری‌های عملکردی؛ یعنی تغییرات در فعالیت، اتصال و متابولیسم مناطق مغز و شبکه‌های عصبی
  • ناهنجاری‌های رشد عصبی که در دوره‌های مهم رشد مغز رخ می‌دهند؛ مانند عوامل ژنتیکی، تولد زودرس، عوامل استرس‌زای اولیه زندگی و تاثیرات محیطی

در نتیجه بروز این ناهنجاری‌ها، بلوغ مغز و شکل‌گیری ساختارهای آن تحت‌تاثیر قرار می‌گیرند و فرد مستعد بروز اختلالات خلقی، عاطفی تکانشی و شناختی خواهد شد؛ در نتیجه، سطوح مختلفی از پرش فکری و ذهنی را تجربه خواهد کرد.

 

 

 

 

 

 

3- پرش ذهنی ناشی از استرس

استرس شما را مجبور می‌کند در یک لحظه، به هزاران مسئله فکر کنید؛ درگیر بودن فکر شما اجازه شکل‌گیری یک جریان فکری منظم را نخواهد داد.

استرس می‌تواند با فعال‌سازی پاسخ‌های فیزیولوژیکی و ترشح مضاعف هورمون‌هایی مانند کورتیزول و آدرنالین، تعادل انتقال‌دهنده‌های عصبی را به هم بزند. کاربرد اصلی این هورمون‌ها آماده‌سازی بدن برای پاسخ به تهدیدات احتمالی است؛ بنابراین، بدن در حالت جنگ‌وگریز قرار می‌گیرد و افزایش برانگیختگی، هوشیاری و فعال‌سازی کارکردهای شناختی را تجربه خواهد کرد.

استرس مزمن و بیش از حد مغز و ذهن شما را دائما فعال نگه می‌دارد و از جایی به بعد، مغز دچار فرسودگی خواهد شد. درنتیجه، فرد دچار مشکلاتی مانند اضافه‌بار شناختی، حواس‌پرتی، تکانشگری، تفکر آشفته و ناتوانی در حفظ یک فرایند فکری منسجم می‌شود که زمینه‌ساز بروز پرش ذهن هستند.

ما در بخش استرس و اضطراب وب‌سایت، مقالات مختلفی را در مورد انواع استرس منتشر کرده‌ایم که می‌توانید در این بخش مقاله مرتبط با اضطراب‌های درونی خود را بیابید و با استفاده از راهکار‌های آن، اضطراب‌تان را از بین ببرید و جلوی پرش ذهنی را هم بگیرید.

4- پرش ذهنی ناشی از کم‌خوابی

ارتباط بین پرش ذهنی و کم‌خوابی غیرمستقیم است. کم‌خوابی یا محرومیت از خواب تاثیرات زیر را بر بدن شما خواهند گذاشت:

  • اختلال در تنظیم انتقال‌دهنده‌های عصبی
  • اختلال در عملکردهای شناختی؛ مانند توجه، حافظه، عملکرد اجرایی، تصمیم‌گیری، حفظ تمرکز، پردازش اطلاعات و قضاوت منسجم
  • افزایش فعالیت قشر مغز؛ هجوم اطلاعات حسی و محرک‌های درونی و ایجاد اختلال در فیلترکردن افکار نامربوط و حفظ یک فرایند فکری منسجم
  • اختلال در عملکرد طبیعی شبکه‌های عصبی مغز؛ کاهش فعالیت مناطق درگیر در کنترل شناختی، افزایش فعالیت مناطق درگیر در پردازش هیجانی و تکانشگری و تغییر در ارتباطات نرمال آن‌ها با یکدیگر

این تاثیرات با ایجاد الگوهای فکری تکانشی و نامنظم، منجر به بروز اختلالات خلقی و روانی می‌شوند و پراکندگی و بروز جریان‌های فکری ازهم‌گسیخته در ذهن را به دنبال دارند؛ در نتیجه، شما علائمی مشابه پرش ذهن را تجربه خواهید کرد. توجه داشته باشید که پرش ذهنی ناشی از کم‌خوابی، موقتی است و در صورت خواب کافی، برطرف خواهد شد. درحالی‌که پرش ذهنی اصلی، معمولا ناشی از اختلالاتی مانند اختلال دوقطبی است و بخشی از یک الگوی بیمارگونه گسترده‌تر محسوب می‌شود.

ما  مقاله‌ای با عنوان اهمال کاری در خواب را نگارش کرده‌ایم که در آن نکات مهمی می‌گوییم. شما برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به این مقاله مراجعه کنید.

5- پرش ذهنی ناشی از اختلال ADHD

نشانه بارز ADHD عدم تمرکز است؛ بنابراین، ابتلای این افراد به پرش ذهنی (که ناشی از افزایش بار اطلاعاتی و ناتوانی در اولویت‌بندی آن ها است)، دور از ذهن نیست.

دکتر William Dodson تعبیر جالبی از ADHD دارد:

دنیای مبتلایان به ADHD، یک خط صاف نیست؛ آن‌ها هرگز یک نقطه را پشت سر نمی‌گذارند تا به نقطه دیگر برسند، هرگز از گذشته جدا نمی‌شوند تا به ‌حال و آینده برسند. برای آن‌ها، دنیا منحنی است؛ گذشته، حال و آینده هرگز جدا و متمایز نیستند و گویی هم‌زمان اتفاق می‌افتند.

باتوجه‌به این دیدگاه، افراد مبتلا به ADHD دائما و به طرز مخربی در لحظه حال زندگی می‌کنند و گذشته و آینده برایشان بی‌معناست؛ بنابراین نه می‌توانند افکار را درگذشته جا بگذارند و نه می‌توانند آن‌ها را به بعد موکول کنند. مبتلایان ADHD همواره یک ‌بار سنگین از افکار متنوع را در ذهن شلوغ خود حمل می‌کنند. همان‌طور که در مقاله چگونه تمرکز کنیم؟ بررسی کردیم، حجم زیاد افکار و اطلاعات به مغز آسیب می‌زند و فیلترهای آن را از بین می‌برند. اگر فیلتری نباشد، هر فکری با هر اولویت و موضوعی به‌سرعت وارد مغز می‌شود؛ در این شرایط موتور مغز روشن است و اصطکاک می‌خورد، اما کار مفیدی انجام نمی‌شود.

6- پرش ذهنی ناشی از ترکیب شیدایی و ADHD

یکی از عوارض بیماری ADHD، توانایی تمرکز بیش از حد و بعضا مخرب روی کارهای موردعلاقه فرد است. این تمرکز در ظاهر مفید و هدفمند به نظر می‌رسد؛ غافل از اینکه در این شرایط، فرد از نظر ذهنی از فضای اطرافش جدا می‌شود. او پا به دنیای خودش می‌گذارد که در آن، همه چیز برایش آشنا است و می‌تواند هر چقدر و با هر سرعتی که می‌خواهد به هر مسئله‌ای بپردازد؛ زیرا دیگر طرف مقابلی نیست که مجبور باشد به‌خاطر او، یک ساختار منطقی در حرف‌هایش ایجاد کند.

از طرف دیگر، افراد مبتلا به اختلال دوقطبی در دوره شیدایی دچار مشکلات خواب می‌شوند. دوره‌های شیدایی با علائمی مانند انرژی بیش از حد همراه هستند؛ بنابراین حتی اگر فرد شدیدا خسته و کلافه باشد، باز هم نمی‌تواند بخوابد. در این دوره، فرد مدام حس می‌کند چیزی مانند جریان برق از وجودش می‌گذرد و مانند یک شوک، او را بیدار نگه می‌دارد. این ناتوانی در سکون ذهن و بدن منجر به بروز مشکلات جدی شناختی در فرد می‌شود و در صورت ابتلا به ADHD، فرد هر روز زمان بیشتری را در دنیای خود و در شرایط کمبود خواب خواهد گذراند.

7- پرش ذهنی ناشی از فاز مانیک اختلال دو قطبی (مانیا یا شیدایی)

پرش ذهنی ناشی از فاز مانیک اختلال دو قطبی (مانیا یا شیدایی)

افرادی که مبتلا به پرش ذهنی ناشی از فاز مانیک اختلال دو قطبی (مانیا یا شیدایی) هستند، به‌دلیل بالارفتن  انرژی و فعالیت‌های ذهنی، دچار مشکلاتی از جمله پرش افکار، کاهش تمرکز یا سرعت بالای تفکر می‌شوند. این افراد واکنش‌هایی مثل تحریک‌پذیری، عدم کنترل احساسات یا رفتار‌های غیرقابل پیش‌بینی نیز دارند.

افرادی که دچار پرش ذهنی در فاز مانیک اختلال دو قطبی شده‌اند، توجه و تمرکز کافی نیز ندارند و شاید نتوانند حواس خود را به‌خوبی روی یک موضوع متمرکز کنند.

فرد مبتلا به این عارضه ممکن است فکر کند که افکارش به یکدیگر ارتباط دارند؛ حتی اگر افکار او از لحاظ منطقی به یکدیگر ارتباطی نداشته باشند.

در واقع در فاز مانیک اختلال دو قطبی، برخی تغییرات شیمیایی در مغز (مثل عدم تعادل در مواد شیمیایی عصبی (مانند دوپامین یا نوراپی‌نفرین)) می‌توانند منجر به پرش ذهنی شوند. در این صورت برخی از نواحی خاص مغز فعالیت بیش‌از‌اندازه‌ای دارند و فرد احساس اضطراب، بی‌قراری و عدم توانایی در کنترل افکار دارد.

راه‌های جلوگیری از پرش ذهن

به این گفته Mark Ruffalo، استاد روانپزشکی در کالج پزشکی دانشگاه  Central Florida، درمورد پرش افکار در روانشناسی توجه کنید:

افراد دچار پرش ذهن متوجه مشکل خود نیستند؛ بنابراین، توانایی متوقف کردن این رفتار را بدون دریافت درمان حرفه‌ای نخواهند داشت (حتی اگر تذکر بشنوند، مطالعه کنند و آگاهی خود را بالا ببرند).

توصیه اول ما به مراجعان برای درمان پرش ذهنی، صحبت با یک پزشک یا روانپزشک است؛ در طول این صحبت، شما باید علائم خود، میزان شدت آن و واکنش‌هایی که از اطرافیان دریافت می‌کنید را با جزئیات بیان کنید. در ادامه، پزشک می‌تواند با انجام آزمایشات مشکلات جسمی شما را حل کند یا روان‌پزشک داروهای مربوطه را برای شما تجویز خواهد کرد.

چطور از پرش ذهن جلوگیری کنم؟

پرش ذهنی یک "اختلال" مستقل نیست؛ بلکه "مشکلی" است که از یک اختلال جدی نشات می‌گیرد؛ بنابراین روش درمانی به خصوصی برای آن وجود ندارد و شما باید عوامل بروز آن را شناسایی و کنترل کنید.

برای جلوگیری از پرش ذهن، باید از روش‌هایی استفاده کنید که به شما در کنترل دوباره افکارتان، کاهش پریشانی و بهبود عملکرد روزانه کمک کنند. روش‌های کلی زیر در مدیریت پرش ذهنی مفید هستند:

  1. شناسایی محرک‌های بروز و تشدید پرش ذهنی با کمک ژورنال نویسی یا تذکر اطرافیان
  2. مصرف یک رژیم غذایی مناسب، مغذی و همسو با شرایط بدنی و روانی (ما در مقاله خوراکی برای تمرکز حواس، خوراکی‌هایی را معرفی می‌کنیم که می‌توانند به شما در تقویت حافظه کمک کنند.)
  3. استفاده از تکنیک‌های افزایش تمرکز ذهن برای کمک به ایجاد جریان‌های فکری منسجم؛ مانند ایجاد روتین
  4. ارتباط با دوستان و اعضای خانواده حمایتگر و امن؛ از آن‌ها بخواهید به‌جای شما، مراقب علائم پرش ذهنی باشند و تذکر بدهند.
  5. حضور در لحظه با کمک مدیتیشن ذهن‌آگاهی؛ در بیشتر موارد، علت اصلی بروز پرش ذهن غرق‌شدن در گذشته و آینده است.
  6. یافتن روش‌هایی برای مدیریت استرس؛ مانند صحبت‌کردن با دیگران، نوشتن روزانه، مدیتیشن و ازبین‌بردن عوامل بروز استرس. باید در مشکل عمیق شوید و آن‌قدر پایین بروید که به اصل مطلب برسید؛ به‌عنوان‌مثال، اگر درس‌خواندن منجر به استرس شما شده است، می‌توانید با استفاده از تکنیک‌های افزایش تمرکز هنگام مطالعه آن را برطرف کنید.
  7. گنجاندن فعالیت بدنی کافی در برنامه روزانه و تخلیه انرژی مضاعف جسمی و روانی
  8. استفاده از تکنیک‌های تنفس عمیق برای کمک به کاهش سرعت مغز و شدت افکار
  9. استفاده از داروهای تجویز شده توسط پزشک
  10. استفاده از داروها یا روش‌هایی برای بهبود خواب (برای اطلاعات بیشتر، مقاله تمرکز برای خوابیدن را مطالعه کنید.)
  11. شرکت در دوره‌های گروه‌درمانی و استفاده از تجربیات دیگران
  12. مراجعه به روان‌شناس و بهره‌بردن از رویکرد شناختی رفتاری CBT
  13. استفاده از نرم‌افزارهای افزایش تمرکز (شما می‌توانید از برنامه‌ها و نرم‌افزار‌های افزایش تمرکز استفاده کنید. برنامه‌هایی مثل Freedom و Serene در جلوگیری از پرش افکار و حواس‌پرتی مفید هستند. توصیه می‌کنیم که در حین استفاده از این برنامه‌ها اعلان‌های گوشی را ببندید.)
  14. عدم انجام چند کار در لحظه (به نقل از وب‌سایت Thrivingcenterofpsych، تحقیقات نشان می‌دهند که انجام بیش از یک کار در یک زمان، به‌خصوص کاری پیچیده، روی بهره‌وری تأثیر می‌گذارد. هر چند شاید انجام چند کار در لحظه کارآمد به‌نظر برسد، اما زمان بیشتری هم طول می‌کشد و منجر به افزایش خطا می‌شود؛ بنابراین برای جلوگیری از پرش ذهنی چند کار را به‌صورت همزمان انجام ندهید.)

در نهایت، زمانی که متوجه پرش ذهن درونی و بیرونی شدید، روند تفکر خود را (با بهره‌بردن از روش‌هایی مانند شمارش برعکس) آگاهانه کند کنید. برای آرام‌شدن به خودتان زمان بدهید و بگذارید مغزتان فرصتی برای روغن‌کاری چرخ‌دنده‌هایش داشته باشد! در صورت امکان، تمام افکاری که در آن لحظه به مغزتان هجوم آوردند را روی کاغذ بنویسید و تلاش کنید رابطه بین آن‌ها را پیدا کنید. اگر در یک فضای اجتماعی مانند محل کار بودید، از تکنیک‌های بهبود تمرکز در محیط کار بهره ببرید تا کنترل افکار خود را دوباره به دست بیاورید.

شما می‌توانید مقاله ورزش ذهن را نیز بخوانید که در آن راهکار‌های مؤثری را گفته‌ایم. شما با استفاده از این راهکارها می‌توانید عملکرد ذهن خود را بهبود ببخشید.

بعد از پرش های ذهنی چگونه توجه خود را متمرکز کنیم؟

در بسیاری از مقالات به این مسئله اشاره کرده‌ایم که شما نباید خود را بابت پرش ذهنی یا پرت‌شدن حواس سرزنش کنید؛ بلکه باید انرژی مفیدتان را صرف بازیابی تمرکز ازدست‌رفته خود کنید.

طبق مطالعات اخیر دانشگاه California Irvine، هر بار که دچار حواس‌پرتی می‌شویم به طور میانگین 23 دقیقه و 15 ثانیه طول می‌کشد تا دوباره به حالت تمرکز برگردیم. این زمان بسیار طولانی است و می‌تواند ضررهای جدی به کیفیت عملکرد شما وارد کند؛ به‌عنوان‌مثال، اگر تنها سه بار حین کار یا مطالعه حواستان پرت شود، حدود 1 ساعت زمان مفید را از دست می‌دهید! (منبع: Addictions Training)

ازآنجایی‌که حواس‌پرتی‌ها معمولا غیرقابل‌اجتناب هستند، بهتر است اولویتمان تسریع فرایند بازیابی تمرکز باشد. در ادامه، به روش‌هایی برای تسریع بازیابی تمرکز بعد از بروز پرش‌های ذهنی پرداخته‌ایم:

  • باتوجه‌به ترجیحات و شرایط خود، یک تمرین ذهن‌آگاهی انجام دهید تا ذهنتان را آرام کنید.
  • حین پرش ذهنی، به خودتان قول بدهید اگر دوباره تمرکز کنید و کارتان را انجام دهید، پاداشی به خودتان می‌دهید.
  • به‌محض اینکه پرش ذهنی به سراغتان آمد، کار را تعطیل کنید و شروع به نوشتن تمام افکاری کنید که به ذهنتان خطور می‌کنند. به خودتان بگویید مثلا ساعت 4 به تمام این موارد فکر خواهم کرد.
  • هنگام پرش ذهنی، سریعا روی یک‌تکه کاغذ بنویسید در حال انجام چه کاری و در چه مرحله‌ای بودید. این ادامه کار را راحت‌تر خواهد کرد.
  • برخی مواقع پرش ذهنی نشانه نیاز فرد به استراحت است؛ صدای بدنتان را نشنیده نگیرید.
  • هر بار که دچار پرش ذهنی می‌شوید، برای بازگشت به حالت تمرکز زمان تعیین کنید. از 20 دقیقه شروع کنید و کم‌کم به 15 دقیقه و کمتر برسانید.
  • محیط کارتان را تغییر دهید.
  • در صورت امکان، از موسیقی‌های مخصوص کار یا مطالعه استفاده کنید.

کلام آخر

پرش ذهن یک “اختلال” محسوب نمی‌شود و می‌تواند در سطوح مختلفی برای اکثریت افراد اتفاق بیفتد؛ در بیشتر موارد، پرش ذهنی ناشی از ترس، استرس و عصبانیت مقطعی یا مزمن خواهد بود. مسئله اینجاست که روند و نوع شدت‌گرفتن آن در افراد مختلف، متفاوت است و برخلاف باور عموم، یک اتفاق عادی محسوب نمی‌شود؛ یعنی چه مزمن باشد و چه مقطعی، ما انتظار نداریم افراد دارای سلامت روان علائم پرش فکری و ذهنی قابل‌توجهی از خود نشان دهند. بنابراین، از کنار این مسئله به‌سادگی نگذرید و حتما با یک پزشک مشورت کنید.

منابع

 

6 پاسخ

  1. این مقاله خیلی جالب بود! همیشه فکر میکردم دلیل پرش افکار فقط استرس یا اضطراب هست، اما حالا متوجه شدم که دلایل دیگه‌ای هم میتونه باشه. مثلا وقتی گفتید که کمبود خواب و تغذیه نامناسب هم میتونه تاثیر بذاره، خیلی برام جالب بود. من خودم هم از این مشکل رنج میبرم و حالا میخوام بیشتر به خواب و تغذیه‌ام توجه کنم. واقعا ممنون که این نکات رو مطرح کردید.

  2. این مقاله واقعا به من کمک کرد تا دلیل پرش افکار رو بهتر درک کنم. من همیشه فکر میکردم که این مشکل به دلیل استرس زیاد یا فشار کاری پیش میاد، اما حالا می‌بینم که عوامل دیگه‌ای هم مثل اضطراب مزمن یا حتی مشکل در تمرکز میتونه موثر باشه. توضیحات شما در این زمینه خیلی روشن و دقیق بود. امیدوارم این اطلاعات برای همه مفید باشه.

  3. این مقاله خیلی به درد من خورد. همیشه وقتی افکارم پراکنده میشد و نمیتونستم تمرکز کنم، فکر میکردم یه مشکلی دارم، اما حالا می‌بینم که دلایل پرش افکار میتونه خیلی پیچیده‌تر باشه. این که گفتید استرس و فشارهای روانی می‌تونه باعث این موضوع بشه خیلی منطقیه. واقعا ممنونم که این موضوع رو به این شکل روشن توضیح دادید.

  4. همیشه وقتی افکارم پراکنده میشد و نمیتونستم تمرکز کنم، فکر میکردم یه مشکلی دارم، اما حالا می‌بینم که دلایل پرش افکار میتونه خیلی پیچیده‌تر باشه. این که گفتید استرس و فشارهای روانی می‌تونه باعث این موضوع بشه خیلی منطقیه. واقعا ممنونم که این موضوع رو به این شکل روشن توضیح دادید.

  5. مقاله خیلی خوبی بود! به خصوص وقتی در مورد تاثیرات تغذیه و خواب روی پرش افکار صحبت کردید، خیلی متوجه شدم که باید بیشتر به این مسائل توجه کنم. من شخصاً خیلی وقت‌ها پرش افکار رو تجربه کردم و همیشه فکر میکردم به دلیل استرس هست، اما حالا می‌دونم که مشکلات جسمانی هم میتونه موثر باشه. خیلی خوشحال شدم که این نکات رو به اشتراک گذاشتید.

  6. این مقاله خیلی برام مفید بود. همیشه فکر میکردم وقتی افکارم پرش پیدا میکنه، فقط دلیلش اضطراب یا استرس هست. اما حالا میفهمم که خیلی عوامل دیگه هم میتونه این مشکل رو ایجاد کنه. مثل کمبود خواب یا حتی مصرف مواد خاصی که باعث تغییرات در مغز میشه. حتما سعی میکنم بیشتر به این عوامل توجه کنم. خیلی ممنون از اطلاعات مفیدی که ارائه دادید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *