اضطراب جدایی در مدرسه یکی از انواع اختلالات اضطرابی است که دامن‌گیر کودکان و والدین زیادی می‌شود. بازگشت به مدرسه می‌تواند برای کودک و والدین با وجود این اختلال چالش‌برانگیز شود. با شروع سال تحصیلی، کودکان شاید برای رفتن به مدرسه و جدایی از والدین مضطرب شوند که در صورت تداوم یعنی دچار اختلال اضطراب جدایی در مدرسه شده‌اند.
تصور تجربیات جدید دور از والدین می‌تواند برای کودکان ترسناک باشد. این ترس در کودکان خود را با علائم مختلفی مثل ناراحتی معده یا سردرد نشان می‌دهد، بنابراین به هیچ عنوان نباید به سادگی از کنار این مسئله عبور کرد.
اضطراب جدایی در مدرسه چیست؟
اضطراب جدایی در مدرسه برای کودکان رایج است، اما می‌توان با استفاده از راهکارهای مناسب آن را برطرف کرد. مهم نیست که کودکان چقدر عاشق یادگیری هستند، چون به هر حال با فرا رسیدن ماه مهر برخی از آنها دچار اضطراب می‌شوند. این اضطراب می‌تواند به دلایل مختلفی مثل جدایی از والدین باشد.
یکی از پزشکان سازمان NHS انگلستان درباره اضطراب جدایی در مدرسه اینطور می‌گوید:
Some children find it difficult to be apart from their parents or another carer. With separation anxiety this is often because of a fear that they will not see each other again
جدایی از والدین برای برخی از کودکان و دانش‌آموزان دشوار است. این اضطراب معمولاً به‌دلیل اینکه شاید یکدیگر را نبینند، اتفاق می‌افتد.
اضطراب جدایی اختلالی متداول است که زندگی افراد زیادی را در بر می‌گیرد و صرفاً مختص دانش‌آموزان نیست. این اختلال از سنین 6 ماهگی شروع می‌شود و تا 3 سالگی ادامه دارد؛ با این حال شاید حتی در سنین بالاتر هم همراه کودکان باشد و مشکلاتی را برای آنها به‌وجود آورد! بنابراین شما باید فارغ از سن فرزند خود از راهکارهای مناسب برای درمان او استفاده کنید.
به نقل از وب‌سایت Explorelearning، حدود 4.1 درصد کودکان دچار اختلال اضطراب جدایی در مدرسه می‌شوند. در واقع از هر 5 کودک 1 نفر مبتلا به این اختلال است و باید درمان شود.
بیشتر بخوانید:
- غلبه بر اضطراب اجتماعی
- استرس مدرسه چیست؟
- اختلال اضطراب جدایی (در کودکان و بزرگسالان)
- مدیریت استرس
علائم اضطراب جدایی در مدرسه چیست؟
کودکان همیشه مشکلات خود را به زبان نمی‌آورند و گاهی حتی نمی‌دانند که درگیر مشکلی شده‌اند؛ در اینجا والدین با توجه به رفتار‌ها و عکس‌العمل‌های کودک نسبت به شرایط مختلف باید متوجه مشکلات او شوند. اگر این نشانه‌ها را در فرزند خود دیدید، یعنی به احتمال زیاد درگیر این اختلال شده و باید درمان شود:
- سردرد یا معده‌درد‌های مداوم
- وابستگی بیش‌از‌اندازه به والدین و دسته و پنجه نرم‌کردن با ترس جدایی از آنها
- بی‌قراری‌کردن
- بی‌خوابی
- عدم احساس گرسنگی
- گریه‌کردن بدون دلیل واضح
- مشکل در تمرکز
- نداشتن اعتماد به نفس
بروز هر یک از این نشانه‌ها زنگ هشداری را برای والدین به صدا در می‌آورد که هر چه سریعتر برای رفع مشکل فرزند خود به یک روان‌درمانگر مراجعه کنند.
دلایل اضطراب جدایی در مدرسه چیست؟
هر چند شاید کودکان با اضطراب جدایی کنار بیایند، اما شاید بعد از یک دوره تعطیلات طولانی (مثل تعطیلات تابستانی) دوباره مضطرب شوند؛ البته این اضطراب می‌تواند دلایل دیگری هم داشته باشد که از جمله آنها عبارتند از:
1_ استرس جدایی از والدین
ترس از جدایی از والدین و عزیزان حتی برای مدتی کوتاه می‌تواند برای دانش‌آموزان استرس‌زا باشد. این استرس گاهی به‌قدری ادامه پیدا می‌کند که برای والدین دردسرساز می‌شود.
2_ تغییر محیط
تغییر محیط و موقعیت حتی برای بزرگسالان هم استرس‌زا است. وقتی محیط اطراف کودکان تغییر می‌کند، معمولاً دچار اضطراب می‌شوند. هر چه این تغییرات بیشتر باشند، شدت اضطراب درونی کودک هم زیاد می‌شود. در این صورت آنها تمایلی برای ترک والدین و حضور در مدرسه نخواهند داشت.
3_ والدین نگران
گاهی استرس‌ها و اضطراب درونی والدین روی کودکان تأثیر می‌گذارد و آنها را نسبت به شرایط مضطرب می‌کند. اگر فرزند شما برای اولین بار به مدرسه می‌رود، این اضطراب‌ها طبیعی است؛ اما باید بدون اطلاع کودک آنها را از بین ببرید.
فرزند شما می‌تواند نگرانی‌ها را درک و آنها را در ذهن خود پردازش کند؛ بنابراین اگر متوجه شود که شما اضطراب دارید، خود مضطرب می‌شود.
4_ تغییرات در روتین زندگی
اگر کودک برای اولین بار قصد رفتن به مدرسه را دارد، کاملاً طبیعی است که به‌دلیل تغییرات در روتین زندگی دچار اضطراب شود. تا زمانی که کودکان به روتین جدید زندگی خود عادت کنند، باید کنار آنها باشید و حتی در صورت نیاز از یک روان‌درمانگر کمک بگیرید.
5_ امتحانات
ترس از امتحانات می‌تواند برای بسیاری از دانش‌آموزان بسیار آزاردهنده باشد. وقتی به امتحانات نزدیک می‌شویم، توسعه استراتژی‌های کاربردی برای رفع این استرس‌ها به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا بهتر از عهده امتحانات بر بیایند. دانش‌آموزان با یادگیری این راهکار‌ها معمولاً طی سال‌های آینده کمتر دچار اضطراب امتحانات می‌شوند، چون نحوه مقابله با آنها را می‌دانند.
اگر فرزند شما با استرس‌های ناشی از امتحانات دست و پنجه نرم می‌کند، با پشتیبانی و حمایت مناسب از او این استرس‌ها را از بین ببرید.
6_ قلدری سایر دانش‌آموزان
قلدری دانش‌آموزان در مدرسه برای یکدیگر باعث می‌شود تا اضطراب درونی برخی کودکان ضعیفتر تشدید شود. تصور شروع سال جدید و زورگویی‌های دانش‌آموزان دیگر می‌تواند اضطراب‌های درونی کودک را بر انگیزد. شما باید علائم این اضطراب را در فرزند خود بشناسید و با استفاده از راهکارهای مناسب میزان اضطراب درونی او را به حداقل برسانید.
شما می‌توانید نحوه برخورد با کودکان زورگو را به کودک بیاموزید یا از او بخواهید که این مسئله را با معلم‌های مورداعتماد خود در میان بگذارید؛ متأسفانه در این شرایط عوض‌کردن مدرسه یا کلاس درسی کارساز نیست! چون تا زمانی که کودک نحوه برخورد با این افراد را نیاموزد، احتمال مواجه‌شدن او با این دانش‌آموزان زورگو در مدرسه یا کلاس جدید هم وجود دارد.
7_ قرارگرفتن در موقعیت جدید
گاهی دانش‌آموزان به‌دلیل کمبود عزت‌نفس، ترس، هراس اجتماعی، خاطرات بد یا موارد مشابه با حضور در موقعیت‌های جدید مضطرب می‌شوند. زمانی که کودک در این موقعیت‌ها قرار بگیرد و خود را با آنها سازگار کند، دیگر دلیلی برای اضطراب نیست! بنابراین تا جای ممکن سعی در عادی‌سازی موقعیت‌های جدید زندگی برای کودک داشته باشید.
نحوه درمان اضطراب جدایی دانش آموزان
برخی والدین فکر می‌کنند که صرفاً با صحبت‌کردن با کودک می‌توانند اضطراب‌های درونی او را برای حضور در مدرسه از بین ببرند. من به تو قول می‌دهم که اتفاقی نمی‌افتد، دانش‌آموزان دیگری هم در مدرسه هستند و مانند تو مضطرب نیستند یا تو نباید از خود ضعف نشان دهی؛ همه این‌ها جملاتی تکراری‌اند که شاید کودکان مضطرب بار‌ها از والدین خود بشنوند. متأسفانه هیچ یک از این جملات احساس بهتری در کودک ایجاد نمی‌کنند و شما باید به‌دنبال راهکاری کاربردی برای رفع مشکل او باشید.
- بیشتر بخوانید: تست ADHD
از جمله مهمترین نکته‌هایی که باید در اضطراب جدایی دانش آموزان به آنها توجه کنید، عبارتند از:
1_ همکاری کردن
با فرزند خود برای شروع سال تحصیلی جدید همکاری کنید تا او مطمئن شود که در این مسیر تنها نیست؛ این به کودک کمک می‌کند تا کنترل بیشتری روی احساسات خود داشته باشد.
یک چک‌لیست از تمام کار‌های لازم برای شروع سال تحصیلی جدید ایجاد کنید و طبق آن تمام اقدامات لازم را همراه با کودک انجام دهید. خرید یونیفرم مدرسه یا لوازم‌التحریر، پیداکردن مدرسه مناسب و ثبت‌نام در مدرسه می‌توانند از جمله کار‌هایی باشند که می‌توانید در انجام آنها با فرزند خود همکاری کنید.
2_ دادن حق انتخاب به کودک
اجازه دهید تا کودک تمام لوازم موردنیاز خود برای مدرسه را با توجه به سلیقه شخصی‌اش تهیه کند. دفتر‌ها، مداد یا خودکار، کیف، لباس و هر گونه وسیله دیگر را کاملاً مطابق با سلیقه کودک بخرید. گاهی اشتیاق استفاده از این وسایل باعث می‌شود تا کودک با اضطراب‌های درونی کنار بیاید و برای رفتن به مدرسه مشتاق‌تر باشد.
3_ ایجاد روتین مناسب قبل از مدرسه
قبل از اینکه سال تحصیلی شروع شود، روتین زندگی کودک را تغییر دهید؛ مثلاً او را صبح‌ها زودتر از خواب بیدار کنید یا حداقل چند ماه قبل نام او را در کلاس‌های آموزشی بنویسید. با انجام این کارها، شروع مدرسه برای فرزند شما نگرانی بزرگی نخواهد بود.
4_ آموزش مطالب درسی به کودکان
شما می‌توانید برای درک بهتر کودک از مطالب آموزشی، این مطالب را دوباره در خانه به او آموزش دهید؛ البته برای این کار باید مطابق با متد‌های معلم او پیش بروید تا مبادا کودک در درک مفاهیم سردرگم شود.
زمانی که دانش‌آموز نه تنها در محیط مدرسه، بلکه در محیط خانه هم وظیفه یادگیری و درس‌خواندن دارد، خیلی سریعتر به سبک زندگی جدید خود عادت می‌کند؛ البته در آموزش‌های خانگی زیاده‌روی نداشته باشید تا مبادا کودک احساس خستگی کند.
5_ تشویق به دیدار دوستان
دیدن دوباره دوستان مدرسه برای دانش‌آموز می‌تواند بسیار لذت‌بخش باشد. پیشنهاد می‌دهیم که برای رفع اضطراب‌های درونی کودک از حضور در محیط مدرسه، او را به دیدار دوستان خود تشویق کنید. وقت‌گذرانی، بازی‌کردن، یادگیری و کسب تجربه‌های جدید در کنار دوستان می‌تواند انگیزه‌ای برای کودک باشد تا به‌مرور نگرانی‌های خود را از بین ببرد.
6_ بررسی دلایل اضطراب
گاهی اضطراب‌های درونی کودکان واقعی هستند و از مسئله‌ای مهم نشأت می‌گیرند. اگر مسئله‌ای فرزندتان را در محیط مدرسه آزار می‌دهد، سریعاً باید در جریان آن قرار بگیرید. برخی دلایل به‌قدری اهمیت دارند که روی روان و آینده کودک تأثیر منفی می‌گذارند؛ بنابراین از کنار آنها به سادگی عبور نکنید.
بیشتر بخوانید:
- اضطراب دندانپزشکی
- بررسی جامع 10 نوع اصلی اهداف زندگی
- هدف گذاری به روش دارن هاردی چگونه است؟
- هدف گذاری در زندگی شخصی
7_ نام نویسی در مدارس مناسب
همه مدارس مناسب نیستند! برخی از آنها به‌دلیل پرسنل غیرحرفه‌ای و برخورد نامطلوب مدیران و معلم‌ها با کودکان استرس دانش‌آموز را تشدید می‌کنند. فرهنگ والدین دانش‌آموزان نیز در کیفیت یک مدرسه تأثیر زیاد دارد. در صورت ثبت‌نام فرزند خود در منطقه با فرهنگ ضعیف، نباید انتظار دریافت بهترین خدمات آموزشی و تربیتی را داشته باشید.
یکی از بهترین راه‌ها برای کاهش میزان اضطراب جدایی دانش آموزان پیداکردن مدرسه مناسب است. در این زمینه وقت بگذارید، از دوستان و آشنایان خود سؤال بپرسید و حتی با والدین دانش‌آموزان مدارس مختلف حرف بزنید؛ با انجام این کارها بهترین مدرسه را برای فرزند خود پیدا می‌کنید.
8_ تفریح در آخر هفته ها
یکی از بهترین اقداماتی که می‌توانید برای رفع اضطراب جدایی دانش آموزان انجام دهید، برنامه‌ریزی‌های مختلف برای آخر هفته‌های آنهاست.
با برنامه‌ریزی برای تفریح در آخر هفته‌ها نه‌تنها فرزندتان کمی از مدرسه و اضطراب‌های درونی فاصله می‌گیرد، بلکه خود نیز فرصتی برای تجدید قوا به دست می‌آورید تا با قدرت بیشتری به زندگی عادی برگردید.
9_ رژیم غذایی مناسب
رژیم غذایی مناسب تأثیر زیادی روی عملکرد ذهنی کودکان دارد؛ کاهش یا افزایش فشار خون می‌تواند از مهمترین عوامل ایجاد اضطراب‌های درونی باشد. شما باید یک برنامه سرشار از مواد مغذی مختلف را برای فرزند خود در نظر بگیرید. در این برنامه باید انواع آجیل‌ها، میوه‌ها و خوراکی‌های سالم قرار داشته باشند. با رژیم غذایی سالم، سلامت جسمی کودک تضمین می‌شود و این مسئله روی روان او تأثیر مثبت می‌گذارد.
10_ خواب راحت
بی‌خوابی یا نداشتن خواب راحت باعث تشدید استرس‌ها می‌شود. زمانی که کودک شما از اختلال اضطراب جدایی در مدرسه رنج می‌برد، عواملی مانند بی‌خوابی می‌توانند اضطراب‌های او را افزایش دهند. برای جلوگیری از این موضوع به داشتن خواب راحت فرزندتان توجه کنید.
انجام کار‌هایی مثل قصه‌گفتن قبل از خواب، کنارگذاشتن تلفن همراه و شبکه‌های اجتماعی، صحبت‌کردن در مورد موضوعات مختلف و … می‌توانند روی خواب راحت کودکتان تأثیر مثبت بگذارند.
بیشتر بخوانید:
11_ همراهی کودک در مسیر مدرسه
شما می‌توانید کودک را تا مسیر مدرسه همراهی کنید تا شدت نگرانی‌های او کاهش پیدا کند؛ اگر خود از بابت رفتن فرزندتان به مدرسه نگران هستید، با انجام این کار اضطراب‌های درونی خود را هم کاهش دهید. زمانی که کودک بداند که در مسیر مدرسه همراه او هستید، کمتر درگیر احساسات منفی بابت جدایی از شما می‌شود.
البته توصیه می‌کنیم که فقط برای مدتی همراه با فرزند خود به مدرسه بروید و به‌مرور او را تشویق کنید که همراه با دوستان و هم‌کلاسی‌ها این مسیر را طی کند. این مسئله باعث می‌شود تا مهارت‌های اجتماعی کودک تقویت شوند و او بهتر بتواند با محیط اطراف خود ارتباط بگیرد.
12_ حضور والدین در مدرسه
گاهی به مدرسه بروید و از مدیر بخواهید که فرزندتان را فرا بخواند تا در محیط دفتر مدیر در مورد مسائل درسی و میزان پیشرفت او صحبت کنید. زمانی که کودکتان مطمئن شود که شما به محیط مدرسه رفت‌و‌آمد دارید، کمتر با مسائلی مانند اضطراب جدایی مواجه می‌شود.
13_ انتخاب زمان مناسب برای جدایی
اگر کودک درگیر اختلال اضطراب جدایی است و همراه با او به مدرسه می‌روید، زمان مناسبی را برای جدایی انتخاب کنید؛ مثلاً فقط با اطمینان از ورود او به کلاس درسی از مدرسه خارج شوید. وقتی که کودک نیاز به‌همراهی شما دارد، او را ترک نکنید! چون اضطراب او بیشتر می‌شود.
14_ شروع یک روز تمرینی
برای اینکه ترس کودک خود را برای حضور در مدرسه و جدایی از خود از بین ببرید، یک روز تمرینی را شروع کنید. برای این تمرین درست مانند روز‌های مدرسه از فرزندتان بخواهید که صبح زود از خواب برخیزد. حالا یک صبحانه مقوی باید نوش‌جان کند و یونیفرم‌های مدرسه را بپوشد.
بعد از پوشیدن یونیفرم، کودک را مدرسه ببرید و حتی در صورت اجازه مدیر و معلم‌ها محیط مدرسه را به او نشان دهید. این به کودک ثابت می‌کند که جای نگرانی نیست و همه چیز تحت کنترل شماست.
15_ رفتن به مدرسه با دوستان
با والدین دوستان فرزندتان صحبت کنید تا دانش‌آموزان با هم به مدرسه بروند. ملاقات با دوستان در زمان رفتن به مدرسه می‌تواند بسیاری از اضطراب‌های درونی کودک را از بین ببرد و اشتیاق او را برای حضور در مدرسه افزایش دهد.
16_ گوش دادن به نگرانی‌های فرزندان
اگر فرزندتان می‌خواهد در مورد نگرانی‌های خود صحبت کند، به‌جای قضاوت‌کردن، تمام صحبت‌های او را بشنوید و احساساتش را تأیید کنید. کودک باید احساس امنیت کافی از صحبت‌کردن با شما داشته باشید. گاهی همین صحبت‌های ساده می‌توانند بخش زیادی از نگرانی‌های کودک را از بین ببرند و احساس آرامش بیشتری در او به وجود آورند.
زمان صحبت با کودک سعی در تقویت اعتماد به نفس او داشته باشید. گفتن جملاتی مانند “این یک تجربه جدید است” یا “می‌دانم که این تغییر بزرگ بوده و تو از عهده آن بر می‌آیی“، می‌تواند تأثیر زیادی در رفع اضطراب جدایی کودک داشته باشد.
17_ افزایش اعتماد به نفس
یکی دیگر از بهترین راهکار‌ها برای رفع اضطراب جدایی مدرسه در کودکان افزایش اعتماد به نفس آنها است. شما باید روز‌هایی را به کودک یادآوری کنید که با قدرت کافی با مسائل مختلف روبرو شد و به موفقیت رسید. جملات انگیزشی، تصویرسازی آینده‌ای پر از موفقیت و راهکارهای مشابه نیز می‌توانند اعتماد به نفس کودک را تقویت کنند.
18_ عدم حذف عوامل اضطرابی
گاهی والدین حتی کوچکترین عوامل مضطرب‌کننده برای کودکان را در سنین رشد از بین می‌برند تا آنها در آسایش کامل بزرگ شوند؛ این مسئله می‌تواند آسیب‌های جدی به کودک برساند، چون او شیوه برخورد با این عوامل را یاد نگرفته است. به‌جای اینکه خود برای از بین بردن این عوامل اقدام کنید، در کنار کودک باشید تا او با تکنیک‌های مختلف برای رفع اضطراب‌های درونی‌اش تلاش کند.
زمانی که کودک بیاموزد چطور با اضطراب و نگرانی‌ها کنار بیاید، در آینده و زمان رفتن به مدرسه کمتر دچار این مشکل می‌شود.
19_ درخواست کمک از مدیران و معلم‌ها
مدیران و معلم‌ها معمولاً به‌دلیل برخورد زیاد با کودکان بیشتر به‌نحوه رفتار با آنها آگاه هستند. شما می‌توانید از معلم یا مدیر مدرسه کودک خود بخواهید تا راهکار‌هایی را برای رفع استرس‌های درونی فرزندتان به شما بگویند.
همچنین با صحبت با این افراد مشکل فرزندتان را با آنها در میان می‌گذارید تا با احتیاط بیشتری با او برخورد کنند.
20_ تشویق کردن کودک برای رفتن به مدرسه
شما می‌توانید برای فرزند خود پاداش در نظر بگیرید و بعد از هر بار‌آمدن از مدرسه به او پاداش دهید؛ البته این کار نباید برای کودک تبدیل به یک عادت شود! زمانی که فرزند شما بداند که بعد از رفتن به مدرسه یک پاداش هر چند کوچک انتظار او را می‌کشد، با اشتیاق بیشتری به مدرسه می‌رود.
21_ هدیه دادن به کودک در محیط مدرسه
شما می‌توانید هدایایی برای فرزند خود بخرید و آنها را در بسته‌بندی‌های زیبا قرار دهید. حالا این هدایا را به معلم یا مدیر دهید تا به دانش‌آموز دهند. زمانی که کودک در محیط مدرسه از معلم‌ها یا مدیران هدیه می‌گیرد، احساس بهتری نسبت به آنجا پیدا می‌کند.
22_ آموزش جدایی به فرزند
جدایی را برای فرزند خود عادی کنید. فرزندتان باید بداند که در برخی زمینه‌ها تنها است و نمی‌تواند در کنار شما باشد. برای آموزش این مسئله به او راهکارهای مختلفی وجود دارند.
مثلاً شما می‌توانید فرزند خود را به خانه پدربزرگ و مادربزرگ ببرید و برای مدتی در آنجا تنها بگذارید یا از او بخواهید که به‌همراه دوست‌های صمیمی‌اش برای مدتی در پارک یا محل مورداعتماد شما بازی کند. با انجام این کارها جدایی برای کودک عادی‌سازی می‌شود و دیگر بابت این مسئله نگرانی نخواهید داشت.
23_ آموزش مثبت اندیشی
به فرزند خود مثبت‌اندیشی را آموزش دهید. به او بیاموزید که در هر موضوعی و با در نظر گرفتن واقعیت‌ها، جنبه‌های مثبت را ببیند. این مسئه به کودک کمک می‌کند تا با ورود به مراحل جدید زندگی مثل مدرسه‌رفتن مثبت‌اندیش باشد و اضطراب‌های درونی خود را از بین ببرد.
مثبت‌اندیشی از سنین کودکی باعث می‌شود تا شخص از زندگی خود لذت بیشتری ببرد؛ بنابراین آموزش مثبت‌اندیشی نه‌تنها برای مدرسه، بلکه در حوزه‌های دیگر زندگی کودک هم تأثیر مثبت می‌گذارد.
24_ تشویق کودک به بیان احساسات
برخی کودکان احساسات خود را بیان نمی‌کنند یا در بیان احساسات مشکل دارند؛ این موضوع باعث می‌شود تا نتوانند به‌خوبی نگرانی‌های خود را با کسی در میان بگذارند و احساس ضعف بیشتری می‌کنند.
شما باید فرزند خود را تشویق به بیان احساسات کنید. در این زمینه برای او شبیه به یک دوست شوید و صحبت‌هایش را بشنوید. زمانی که کودک مجاب شود تا در مورد احساسات درونی خود صحبت کند، کمتر دچار نگرانی‌های مختلف می‌شود.
25_ عدم سرزنش کودک
به هیچ عنوان حتی زمانی که عصبانی هستید، کودک خود را سرزنش نکنید. هر چند شاید رفتار‌های او به‌دلیل اضطراب‌های درونی کمی آزاردهنده باشند، اما با صبر و ملایمت با کودک برخورد کنید. سرزنش فقط شدت اضطراب را افزایش می‌دهد و کودک را تشویق می‌کند تا در مورد نگرانی‌ها و احساسات خود دیگر با شما صحبت نکند.
26_ سخت گیری نکردن
به کودک بابت انجام دقیق تکالیف مدرسه یا موارد مشابه سخت‌گیری‌های زیاد نداشته باشید. سخت‌گیری‌های زیاد برای کودکان مضطرب فقط شرایط را بدتر می‌کند.
فراموش نکنید که اولین قدم، رفع استرس است؛ بنابراین تا جای ممکن با کودک خود همکاری داشته باشید تا نگرانی‌ها او رفع شوند.
بیشتر بخوانید:
27_ شناسایی مکان‌های امن در مدرسه
به فرزند خود آموزش دهید که مکان‌های امن در مدرسه را بشناسد و در زمان نگرانی به آنجا برود؛ مثلاً کتابخانه معمولاً احساس خوبی در کودکان ایجاد می‌کند و نگرانی‌های آنها را تا حدی از بین می‌برد.
28_ نوشتن یادداشت برای دانش آموزان
زمانی که تغذیه فرزندتان را تهیه می‌کنید و آنها را داخل ظرف‌های مدرسه می‌گذارید، یادداشتی هم برای او روی کاغذ بنویسید. حالا کاغذ را داخل ظرف بگذارید تا فرزندتان زمان صرف تغذیه یادداشت را ببیند، بخواند و احساس نگرانی کمتری کند.
29_ ایجاد انرژی مثبت برای کودک در مدرسه
عکس‌ها، وسایل یا عروسک‌هایی را که احساس می‌کنید کودک با دیدن آنها احساس آرامش بیشتری می‌کند، در کیف او قرار دهید؛ مثلاً گذاشتن عکس‌های خانوادگی در کیف به کودک کمک خواهد کرد تا با هر بار احساس نگرانی به عکس‌ها نگاه کند و نگرانی‌ها را از بین ببرد.
شما باید عواملی را که باعث تشدید انرژی مثبت در دانش‌آموز می‌شوند، شناسایی کنید و با استفاده از آنها استرس‌های درونی او را از بین ببرید.
30_ ایجاد روال جذاب برای خداحافظی
برخی کودکان به‌محض ترک والدین احساس اضطراب شدیدی می‌کنند. در واقع لحظه ترک‌کردن برای این کودکان بسیار سخت است. شما می‌توانید یک روال جذاب برای خداحافظی‌کردن ایجاد کنید تا فرزندتان احساس آرامش بیشتری با جدایی از شما داشته باشد.
مثلاً یک روش مخصوص برای خداحافظی‌کردن با فرزندتان ابداع کنید یا او را در آغوش بفشارید و عباراتی مانند “خیلی زود می‌بینمت“، “ناهار موردعلاقه‌ات در خانه انتظار تو رو بعد از مدرسه می‌کشه” یا “من حواسم بهت هست” بگویید.
31_ کمک گرفتن از روان درمانگر
اگر هیچ‌کدام از راهکارهای معرفی‌شده نتوانست اضطراب‌های درونی کودک شما را کاهش دهد، حالا زمان مراجعه به یک روان‌درمانگر حرفه‌ای است. روان‌شناس‌های کودک با مهارت و تجربه خود در این زمینه و با توجه به علوم روانشناسی ابتدا اختلالات ذهنی کودک را شناسایی می‌کنند و طی جلسه‌های مشاوره سعی در از بین بردن این اختلالات دارند.
اگر فرزند شما درگیر اختلال اضطراب جدایی در مدرسه است، شاید در آینده این اختلال را برای رفتن به محیط کار یا زمینه‌های دیگر هم داشته باشد؛ بنابراین از همین حالا باید به‌دنبال راهکاری اساسی جهت رفع اضطراب‌های درونی او باشید.
نحوه درمان اختلال جدایی در مدرسه برای والدین
اضطراب جدایی در مدرسه فقط برای کودکان نیست و گاهی دامن‌گیر بزرگتر‌ها هم می‌شود. والدین هم می‌توانند اضطراب‌های جدیدی را با شروع سال تحصیلی جدید تجربه کنند که باید با استفاده از این راهکار‌ها این نگرانی‌ها را از بین ببرند:
1_ برنامه ریزی کردن
از قبل برای حضور فرزند خود در مدرسه برنامه‌ریزی داشته باشید تا اضطراب‌های ناشی از رفتن او به مدرسه را کاهش دهید؛ مثلاً اگر از تنهارفتن دانش‌آموز به مدرسه می‌ترسید، از قبل یک سرویس مورداعتماد برای او پیدا کنید تا رفت‌و‌آمد با وسیله نقلیه و همراه با شخص مورداعتماد انجام شود.
2_ صحبت کردن با دیگران
اگر برای اولین بار قصد فرستادن کودک خود به مدرسه را دارید، اضطراب جدایی طبیعی است. شما می‌توانید این اضطراب را با صحبت با والدین دانش‌آموزان دیگر، مدیران و معلم‌ها یا یک‌روان درمانگر از بین ببرید. زمانی که متوجه شوید که هیچ خطری فرزندتان را در محیط مدرسه تهدید نمی‌کند، با خیال راحتتری او را به مدرسه می‌فرستید.
3_ مراقبت از خود
شما باید به اندازه کافی استراحت کنید و رژیم غذایی مناسبی داشته باشید. انجام فعالیت‌های لذت‌بخش را هم فراموش نکنید. گاهی به‌دلیل سبک زندگی نامناسب، کوچکترین مسائل می‌توانند اضطراب درونی ما را افزایش دهند؛ بنابراین اگر نمی‌خواهید که با رفتن فرزندتان به مدرسه دچار اضطراب‌های شدید شوید، خودمراقبتی مهمترین کاری است که باید انجام دهید.
4_ افزایش سواد و آگاهی
سواد و آگاهی خود را درباره سلامت روانی کودکان و خود افزایش دهید. کتاب‌های جدید بخوانید، مقالات روز را مطالعه کنید یا حتی با روان‌درمانگر‌های حرفه‌ای در این زمینه مشورت داشته باشید تا اطلاعات خود را بالا ببرید. با افزایش اطلاعات آمادگی بیشتری برای فرستادن فرزند خود به مدرسه دارید.
5_ مهربانی با خود
بازگشت دانش‌آموزان به مدرسه طی هر سال تحصیلی طبیعی است، بنابراین لازم نیست که زیاد به خود سخت بگیرید. با خود مهربان باشید و خیلی به خودتان سخت نگیرید. فراموش نکنید که این سخت‌گیری‌ها می‌توانند زندگی کودک را هم تحت تأثیر قرار دهند.
کلام آخر
اضطراب جدایی در مدرسه می‌تواند برای برخی از دانش‌آموزان به‌قدری آزاردهنده باشد که تمام میل و علاقه خود را از رفتن به آنجا از دست دهند. در اینجا نقش والدین، معلم‌ها، مدیر‌ها و روان‌درمانگر بسیار مهم است؛ آنها باید به‌صورت کاملاً اصولی دانش‌آموز را برای حضور در موقعیت‌های جدید زندگی آماده کنند. شما نیز به‌عنوان والدین نقش مهمتری را بیشتر از همه بر عهده دارید و باید قدم‌به‌قدم در کنار فرزندتان باشید تا نگرانی‌های او رفع شوند.
منابع:
