بیش فعالی یک اختلال رشدی عصبی است که در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای آن وجود ندارد. با این حال، با روش‌های مناسب می‌توان علائم بیش‌فعالی را به طور قابل توجهی کاهش داد. بیش‌فعالی در کودکی قابل درمان است، اما اگر به موقع تشخیص داده نشود یا اقدامی درباره آن نشود، در بزرگسالی قابل درمان نبوده و صرفا می‌توان با راهکارهایی از شدت علائمش کاست. اگر می‌خواهید با مدت زمان درمان بیش فعالی و روش‌های درمان بیش‌فعالی آشنا شوید، در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
مدت زمان درمان بیش‌فعالی
مدت زمان درمان بیش‌فعالی به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله شدت علائم، سن فرد و نوع درمان مورد استفاده. در ادامه درباره هر کدام از این عوامل توضیح می‌دهیم:
- شدت علائم: افراد مبتلا به علائم شدیدتر بیش‌فعالی به درمان بیشتری نیاز دارند.
- سن: کودکان معمولا نسبت به بزرگسالان پاسخ بهتری به درمان می‌دهند.
- نوع درمان: ترکیب دارو و درمان رفتاری معمولا موثرترین روش درمان بیش‌فعالی به شمار می‌آید. از طرفی درمان رفتاری فرآیندی طولانی تر است.
- وجود مشکلات زمینه‌ای دیگر: برخی از افراد مبتلا به بیش‌فعالی ممکن است مشکلات زمینه‌ای دیگری نیز مانند اضطراب، افسردگی یا اختلالات یادگیری داشته باشند. این مشکلات بر روی درمان بیش‌فعالی تاثیر می‌گذارند.
در ضمن این نکته را نیز در نظر بگیرید که افرادی که به درمان خود متعهد نیستند، معمولا نتایج کمتری می‌گیرند.
وجود برخی عوامل به خودی خود باعث می‌شوند که طول دوره درمان بیش‌فعالی طولانی‌تر شود که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- فردی که علائم شدید بیش‌فعالی و تکانشگری دارد، ممکن است به درمان دارویی طولانی‌تری نیاز داشته باشد تا علائم خود را کنترل کند.
- فردی که بیش‌فعالی‌اش در سنین نوجوانی یا بزرگسالی تشخیص داده می‌شود، معمولا به درمان بیشتری نیاز دارد تا مهارت‌های خودتنظیمی را بیاموزد.
- فردی که از درمان رفتاری خودداری می‌کند، ممکن است نتواند علائم خود را به طور کامل مدیریت کند.
- بیشتر بخوانید: بیش فعالی چیست؟
- بیشتر بخوانید: علائم ADHD
- بیشتر بخوانید: درمان ADHD
درمان های مختلف بیش فعالی چقدر طول می‌کشند؟
اگر مدت درمان بیش‌فعالی شما طولانی شده، مهم است که با متخصص بهداشت روان خود صحبت کنید تا درک بهتری از عوامل تاثیرگذار بر روی درمانتان داشته باشید. روان‌پزشک به شما کمک می‌کند تا یک برنامه درمانی موثر بسازید که به شما در رسیدن به اهدافتان کمک کند. در ادامه به مدت زمان حدودی طول درمان در روش‌های مختلف اشاره می‌کنیم:
1_ دارو درمانی
داروهای محرک معمولا برای درمان بیش‌فعالی در کودکان و بزرگسالان استفاده می‌شوند. این داروها به بهبود تمرکز و کاهش تکانشگری کمک می‌کنند.
اثربخشی داروهای محرک ظرف چند هفته پس از شروع درمان قابل مشاهده است. با این حال، ممکن است لازم باشد دوز دارو در طول زمان تنظیم شود تا اثربخشی آن حفظ شود.
2_ درمان رفتاری
درمان رفتاری به کودکان و بزرگسالان مبتلا به بیش‌فعالی کمک می‌کند تا مهارت‌های خودتنظیمی و مدیریت رفتار را بیاموزند. این درمان شامل تکنیک‌هایی مانند تقویت مثبت، تقویت منفی و آموزش مهارت‌های اجتماعی است.
درمان رفتاری معمولا فرآیندی طولانی‌تر از دارو درمانی دارد. ممکن است چند ماه یا حتی چند سال طول بکشد تا فرد مهارت‌های مورد نیاز را بیاموزد.
3_ ترکیب دارو و درمان رفتاری
ترکیب دارو و درمان رفتاری موثرترین روش درمان بیش‌فعالی محسوب می‌شود. این ترکیب به بهبود علائم بیش‌فعالی و کمک به فرد برای یادگیری مهارت‌های لازم به منظور مدیریت علائم کمک می‌کند.
در مجموع، مدت زمان درمان بیش‌فعالی از چند هفته تا چند سال متغیر است. مهم است که با یک متخصص بهداشت روان مشورت کنید تا بهترین برنامه درمانی را برای شما تعیین کند. (منبع)
- بیشتر بخوانید: انواع بیش فعالی
- بیشتر بخوانید: علت بیش فعالی چیست؟
- بیشتر بخوانید: بیش فعالی تا چه سنی ادامه دارد؟
آیا تمامی افراد مبتلا به بیش‌فعالی درمان می‌شوند؟
پاسخ کوتاه به این سوال خیر است. همه افرادی که بیش‌فعالی دارند، درمان نمی‌شوند. برخی افراد علائم خفیفی از خود نشان می‌دهند که نیازی به درمان ندارد. برخی دیگر نیز ممکن است به درمان پاسخ ندهند یا عوارض جانبی نامطلوبی را تجربه کنند.
با این حال، اکثر افراد مبتلا به بیش‌فعالی با درمان مناسب بهبود می‌یابند؛ به شرطی که مشکلشان در سنین کم تشخیص داده شود.
مزایای درمان بیش‌فعالی
مسلم است که درمان بیش‌فعالی مزایای زیادی برای فرد در پی دارد. در ادامه به برخی از مزایای درمان بیش‌فعالی اشاره کرده‌ایم.
- بهبود عملکرد تحصیلی
- کاهش مشکلات رفتاری
- بهبود روابط اجتماعی
- کاهش خطر ابتلا به مشکلات سلامت روانی
- افزایش اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس
اگر فکر می‌کنید کودک یا نوجوان شما ممکن است بیش‌فعالی داشته باشد، مهم است که با یک متخصص بهداشت روان مشورت کنید تا تشخیص و درمان مناسب را دریافت کنید.
روش‌های درمان بیش‌فعالی
درمان بیش‌فعالی در کودکان و نوجوانان تا حد زیادی مشابه یکدیگر است. معمولا هر دو گروه از ترکیب دارو و درمان رفتاری بهره‌مند می‌شوند. با این حال، برخی تفاوت‌های کلیدی بین درمان بیش‌فعالی در بین این دو گروه وجود دارد.
1_ دارو درمانی
داروهای محرک مانند متیل فنیدیت یا همان ریتالین معمولا اولین خط درمان بیش‌فعالی در کودکان و نوجوانان محسوب می‌شوند. این داروها به بهبود تمرکز و کاهش تکانشگری کمک می‌کنند.
با این حال، در نوجوانان، داروهای محرک ممکن است عوارض جانبی بیشتری داشته باشند؛ مانند اضطراب، بی‌خوابی و کاهش اشتها. در این موارد، پزشک احتمالا داروهای غیرمحرک مانند گوانفاسین (Intuniv) یا آتوموکستین (Strattera) را تجویز می‌کند.
2_ درمان رفتاری
درمان رفتاری به کودکان و نوجوانان مبتلا به بیش‌فعالی کمک می‌کند تا مهارت‌های خودتنظیمی و مدیریت رفتار را بیاموزند. با این حال درمان رفتاری در نوجوانان پیچیده‌تر است. نوجوانان اغلب به مهارت‌های بیشتری برای مدیریت رفتار خود نیاز دارند؛ مانند نحوه کنترل خشم یا نحوه حل مشکلات.
3_ سایر روش‌های درمانی
گاهی سایر روش‌های درمانی مانند نوروفیدبک و رژیم غذایی نیز برای درمان بیش‌فعالی در کودکان و نوجوانان مورد استفاده قرار می‌گیرند. با این حال، تحقیقات بیشتری در مورد اثربخشی این روش‌ها در نوجوانان مورد نیاز است.
کلام آخر
بیش‌فعالی نوعی اختلال رشدی عصبی است که با الگوهای ناپایدار رفتاری، مانند بی‌توجهی، فعالیت بیش از حد و تکانشگری مشخص می‌شود. درمان بیش‌فعالی شامل ترکیبی از دارو و درمان رفتاری است. مدت زمان درمان بیش‌فعالی به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله شدت علائم، سن فرد و نوع درمان مورد استفاده. اکثر افراد مبتلا به بیش‌فعالی با درمان مناسب بهبود می‌یابند؛ اما این اتفاق به شرطی میفتد که اختلال در دوران کودکی یا نهایتا اوایل نوجوانی تشخیص داده شده و درمان شود. افراد بزرگسال صرفا می‌توانند با کمک دارو یا رفتاردرمانی از شدت علائم اختلال خود بکاهند.
منابع:
