در سال 1967 یک ابزار روانشناختی به نام هولمز – راهه توسط توماس هولمز و ریچارد راهه برای بررسی سطح استرس ناشی از رویدادهای استرسزای زندگی طراحی شد. این مقیاس 43 رویداد استرسزا را شامل میشود که ازدواج در رتبه هفتم (با 50 امتیاز) و طلاق در رتبه دوم (با 73 امتیاز) قرار دارد. این آمار نشان میدهند که اغلب افراد بابت شروع زندگی مشترک و ازدواج استرس دارند. خواستگاری مهمترین و اولین مرحله ازدواج است؛ بنابراین کاملاً طبیعی بهنظر میرسد که در این برهه استرس داشته باشید؛ اما دلایل و علائم استرس خواستگاری چیست و چطور آن را از بین ببریم؟
استرس خواستگاری چیست؟
استرس خواستگاری یکی از انواع اضطراب موقعیتی یا “Situational Anxiety” است. اضطراب موقعیتی در دسته انواع اضطرابهای موقتی و کوتاهمدت قرار میگیرد. در واقع زمانی که افراد تحت تأثیر یک موقعیت مهم و سرنوشتساز قرار میگیرند، دچار استرس موقعیتی میشوند.
چند عامل مهم در ایجاد استرس خواستگاری تأثیر دارند که عبارت هستند از:
- اضطراب اجتماعی یا “Social Anxiety”: اضطراب اجتماعی بهدلیل ترس از قضاوتهای منفی توسط طرف مقابل و خانوادهها بهوجود میآید و باعث کمحرفی، خجالت زیاد یا واکنشهای عصبی میشود.
- استرس شناختی یا “Cognitive Stress”: این استرس بهدلیل درگیری ذهنی زیاد درباره جلسه خواستگاری بهوجود میآید. فرد در این حالت بابت نتیجه جلسه، نحوه صحبت کردن و میزان تأثیرگذاری روی طرف مقابل استرس دارد.
- اضطراب عملکرد یا “Performance Anxiety”: در این نوع اضطراب فرد بیشتر بابت عملکرد خود نگرانی دارد؛ مثلاً نگران است که مبادا نتواند بهخوبی خود را معرفی کند یا به سؤالات پاسخ دهد.
- واکنش سیستم عصبی خودکار یا “Autonomic Nervous System Response”: سیستم عصبی سمپاتیک فرد فعال میشود و بدن او در حالت جنگ و گریز قرار میگیرد؛ او در این وضعیت حالاتی مثل تپش قلب شدید، تعریق، لرزش صدا یا خشکی دهان را تجربه میکند.
استرس خواستگاری در زنان
استرس خواستگاری در زنان یکی از نمونههای استرس در زنان است که تحت تأثیر ساختارهای فرهنگی، باورهای اجتماعی و تفاوتهای شناختی بین زن و مرد بهوجود میآید. نگرانی در تصمیمگیری برای آینده نیز منجر به ایجاد این استرس میشود.
دلایل استرس خواستگاری در زنان
استرس خواستگاری در زنان به چند دلیل مهم بهوجود میآید که عبارت هستند از:
1_ جنبههای زیستی و فیزیولوژیکی
گزارشی توسط وبسایت Mentalhealth منتشر شد که نشان میداد زنان تقریباً 3 برابر مردان بیشتر در معرض مشکلات روانی از جمله استرس قرار دارند. این آمار نشان میدهند که زنان در برابر استرس آسیبپذیرتر هستند.
زمانی که خانمها در موقعیتهای استرسزایی مثل جلسه خواستگاری قرار میگیرند، هورمون کورتیزول (هورمون استرس) در بدن آنها افزایش پیدا میکند؛ همچنین فعالیت بخش آمیگدال در بدن زنان نسبت به مردان (بر اساس مطالعات نوروساینس) بیشتر است. این بخش از مغز وظیفه پردازش احساسات را بر عهده دارد؛ به همین دلیل زنان در موقعیتهای احساسی نسبت به مردان بیشتر تحت تأثیر واکنشهای هیجانی قرار دارند.
از تأثیر هورمونهای استروژن و پروژسترون بر بدن زنان نمیتوان چشمپوشی کرد که باعث افزایش حساسیتهای آنها در موقعیتهای اجتماعی مثل جلسه خواستگاری میشود. زنان معمولاً بهدلیل وجود این هورمونها احساسات پیچیدهتری را نسبت به مردان تجربه میکنند.
2_ جنبههای روانشناختی
- توجه به جزئیات: زنان معمولاً قبل، حین و بعد از جلسه خواستگاری جزئینگر میشوند و شروع به تحلیل جزئیات میکنند؛ این فرآیند باعث ایجاد اضطراب پیشبینیکننده یا “Anticipatory Anxiety” میشود.
- نشخوار فکری: نشخوار فکری یا “Rumination” یکی از تنشهای روانی است که معمولاً دامنگیر برخی خانمها بعد از جلسه خواستگاری میشود. خانمها در این وضعیت معمولاً راجع به اینکه در طول جلسه چه گذشت، چه چیزهایی گفته شد و چه رفتارهایی از طرف مقابل دیدند، نشخوار فکری میکنند.
- حساسیت بالا به نشانههای غیرکلامی: تحلیل بیشازاندازه زبان بدن و نشانههای غیرکلامی طرف مقابل و خانواده او باعث افزایش استرس خواستگاری در زنان میشود. خانمها معمولاً توجه بیشتری به لحن، نحوه صحبت، حرکات بدن، حالت چهره یا نگاه طرف مقابل دارند.
- اضطراب تصمیمگیری: فلج تصمیمگیری یا “Decision Paralysis” یکی از حالات روانی است که معمولاً زنان بعد از جلسه خواستگاری به آن گرفتار میشوند. در این وضعیت آنها نمیتوانند بین احساسات خود و انتظارات دیگران تعادل ایجاد کنند و بابت انتخاب همسر آیندهشان و گرفتن تصمیمی سرنوشتساز نگران هستند.
3_ جنبههای اجتماعی و فرهنگی
- نقشهای جنسیتی و اجتماعی: در بسیاری از فرهنگها ازدواج را بهعنوان یکی از مهمترین مراحل زندگی زنان میدانند. این فشارها از سوی جامعه و خانواده سطح استرس زنان را افزایش میدهند.
- معیارهای ظاهری و رفتاری: زنان بیشتر بهدلایلی مثل ظاهر خود، برداشتهای شخصیتی دیگران از آنها و نحوه صحبت کردنشان نگران هستند. آنها معمولاً به برداشت طرف مقابل از شخصیت و ظاهرشان اهمیت زیادی میدهند.
- ترس از قضاوت اجتماعی: در برخی جوامع حتی یک جلسه خواستگاری میتواند سطح ارزش زن را بین خانواده و مردم کاهش یا افزایش دهد. در این وضعیت ممکن است زنان احساس کنند که تحت ارزیابی شدیدی هستند و دچار اضطراب میشوند.
- نداشتن حق انتخاب: در برخی جوامع زنان حق انتخاب کمتری نسبت به مردان دارند؛ به حدی که حتی خانواده بابت انتخاب همسر آینده آنها تصمیم میگیرد؛ برای همین جلسه خواستگاری میتواند برای زنان نگرانکننده باشد.
علائم استرس خواستگاری در زنان
در این جدول مهمترین علائم استرس خواستگاری در زنان را بررسی میکنیم:
علائم فیزیولوژیکی | علائم روانشناختی | علائم اجتماعی و فرهنگی | علائم رفتاری |
افزایش ضربان قلب بهدلیل افزایش کورتیزول | افکار منفی و نگرانی بابت آینده | چالشها و نقشهای فرهنگی و اجتماعی در جامعه | کمحرفی یا پرحرفی ناگهانی |
تعریق زیاد به ویژه کف دست یا پیشانی | ترس از قضاوت یا ارزیابیهای منفی | انتظارات بالای خانواده یا جامعه از دختر | عدم تمرکز روی مسائل یا صحبتها |
خشکی دهان و مشکل در بلع | احساس فشار اجتماعی | ||
سرخشدن گونهها |
راههای کاهش استرس خواستگاری برای زنان
در اینجا چند راهکار عالی برای رفع استرس خواستگاری در زنان را معرفی میکنیم:
1_ پذیرش احساسات
شما بهعنوان یک خانم باید بدانید که احساس اضطراب در مواجهه با چالشهای جدید کاملاً طبیعی است و باید بگذارید که این احساسات را تجربه کنید.
تمرین:
جلسات خواستگاری یا اتفاقات مشابه را که در گذشته بهخوبی پشت سر گذراندید، به یاد آورید و به خود یادآوری کنید که از چالش پیش رو هم با موفقیت عبور میکنید.
روی نفسهای خود تمرکز کرده و افکارتان را بدون قضاوت مشاهده کنید. این تمرین را بین 5 تا 10 دقیقه انجام دهید. تکنیکهای تنفسی مثل 4 ثانیه تنفس، 4 ثانیه حبس نفس، 4 ثانیه بازدم و دوباره 4 ثانیه حبس نفس نیز کمککننده هستند.
2_ آمادگی روانی و فکری
شما باید از لحاظ روانی و فکری خود را برای جلسه خواستگاری آماده کنید. وقتی از لحاظ ذهنی آماده شوید، قرارگیری در موقعیتهای دشوار برایتان راحتتر است:
تمرین:
تمرین مکالمات: از قبل روبروی آینه یا با یکی از دوستان خود مکالمات احتمالی در حین جلسه خواستگاری را تمرین کنید.
تعیین انتظارات واقعبینانه: لازم نیست که هیچکدام از طرفین کامل باشند؛ کمالگرایی باعث افزایش استرس شما میشود! بنابراین از خود و طرف مقابل انتظار واقعبینانهای داشته باشید و اضطرابتان را کاهش دهید.
روی ویژگیهای مثبت خود تمرکز کنید تا عزتنفستان افزایش پیدا کند.
3_ دریافت حمایت اجتماعی و احساسی
حضور خانواده و نزدیکان در کنار دختر برای کاهش استرس خواستگاری بسیار مهم است؛ بنابراین از دوستان و خانواده خود بخواهید که در تمام فرآیند خواستگاری کنارتان باشند.
تمرین:
- حضور دوستان و عزیزان: از دوستان نزدیک و عزیزانتان بخواهید که شما را در طول جلسه خواستگاری همراهی کنند.
- دریافت مشاوره: قبل از برگزاری جلسه خواستگاری از یک مشاور حرفهای مشاوره بگیرید تا استرس کمتری را تجربه کنید.
4_ مدیریت انتظارات اجتماعی و فرهنگی:
برای اینکه از بابت انتظارات اجتماعی و فرهنگی دچار استرس نشوید، سعی کنید بیشترین هماهنگی را با سطح انتظارات خانواده طرف مقابل داشته باشید. آگاهی از این انتظارات و تلاش برای مدیریت آنها به شما کمک میکند تا استرس کمتری را حین جلسه خواستگاری تحمل کنید.
تمرین:
گاهی انتظارات جامعه خلاف ارزشها و اهداف شماست که با مشورت با یک مشاور حرفهای باید تصمیم درست را بگیرید؛ در این مواقع به هیچ عنوان بدون ارزیابی شرایط اقدامی نکنید.
5_ مراقبت از خود
هر چند تکنیکهای خودمراقبتی باید در تمام مراحل زندگی رعایت شوند، اما برای به حداقل رساندن استرس خواستگاری توصیه میکنیم حتماً از مدتی قبل از برگزاری جلسه، سبک زندگی سالمتری داشته باشید.
تمرین:
- خواب باکیفیت و به اندازه داشته باشید.
- در روزهای نزدیک به خواستگاری تغذیه سالم داشته باشید و تا جای ممکن از خوردن غذاهای فرآوریشده یا چربیهای زیاد بپرهیزید.
- ورزش و فعالیتهای بدنی باعث ایجاد هورمونهایی جهت ایجاد خلقوخوی مثبت در بدن میشوند. از جمله این ورزشها میتوان به پیلاتس، یوگا یا تایچی اشاره کرد.
استرس خواستگاری در مردان
مردان نیز معمولاً بهدلیل فشار فکری بابت مسئولیتهای آینده، نگرانی بابت پذیرش اجتماعی، انتظارات مالی خانواده دختر یا نقش سنتی مردانه تحت تأثیر استرس خواستگاری قرار دارند.
دلایل استرس خواستگاری در مردان
در اینجا مهمترین دلایل استرس خواستگاری در مردان را بررسی میکنیم:
1_ جنبههای زیستی و فیزیولوژیکی
- افزایش سطح هورمونهای استرس: بدن مردان در مواجهه با موقعتهای استرسزا کورتیزول، آدرنالین و نورآدرنالین ترشح میکند که باعث افزایش ضربان قلب، افزایش فشار خون و تعریف زیاد میشوند.
- سیستم “جنگ یا گریز: “واکنش “جنگ یا گریز” در مردان در زمان خواستگاری منجر به بروز 2 نوع رفتار پرخاشگری یا گوشهگیری غیرمعقول میشود.
- تفاوتهای مغزی در پردازش استرس: بخشهای مربوط به تصمیمگیری و حل مسأله در مغز مردان در زمان استرس فعالیت بیشتری دارد؛ به همین دلیل مردان در جلسات خواستگاری بیشتر درگیر تحلیلهای منطقی میشوند.
2_ جنبههای اجتماعی و فرهنگی
- نقش سنتی مرد: زنان معمولاً نقش انتخابکننده را دارند و مردان باید شایستگی خود را به اثبات برسانند. نقش سنتی مرد در جوامع مثل درخواست ازدواج دادن، خواستگاری رفتن یا اولین گام را برای ازدواج برداشتن باعث ایجاد استرس در مردان میشود.
- انتظارات اقتصادی و مالی: مردان باید ثبات مالی، شغل، خانه و خودروی مناسب داشته باشند تا بتوانند ازدواج کنند؛ این شرایط برای اغلب مردان استرسزا هستند.
- ترش از فشار مالی: ترس از فشارهای مالی مانند پرداخت مهریه، تأمین هزینههای مراسم یا خرید خانه باعث افزایش استرس خواستگاری در مردان میشود.
- فشار خانواده و جامعه: خانواده و جامعه توقع دارند که مردان در سن مشخصی ازدواج کنند؛ این موضوع باعث حس اجبار و افزایش استرس در مردان میشود.
در بسیاری از جوامع به نظر خانواده دختر برای ازدواج اهمیت زیادی داده میشود؛ برای همین تحت تأثیر قرار دادن والدین دختر برای پسر معمولاً استرسزا است.
3_ جنبههای روانشناختی
- ترس از رد شدن: از آنجا که معمولاً آقایان نمیدانند آیا توسط خانواده دختر پذیرفته شدهاند یا نه، ممکن است استرس زیادی را تحمل کنند.
- اضطراب عملکرد (Performance Anxiety): نحوه صحبت کردن در جلسه خواستگاری، نحوه معرفی خود و نحوه پاسخ دادن به سؤالات میتواند برای آقایان اضطرابآور باشد.
- نگرانی برای انتخاب درست: مردان معمولاً در زمان مراسم خواستگاری سؤالات ذهنی زیادی مثل “آیا این زن برای من مناسب است؟”، “آیا خانوادهها با هم هماهنگ هستند؟” یا “آیا بابت این تصمیم پشیمان نمیشوم؟” در ذهن خود دارند که موجب ایجاد اضطراب در آنها میشود.
- نشان دادن اعتماد به نفس کاذب: مردان از همان دوران کودکی تحت تأثیر جامعه آموزش میبینند که نباید اضطراب خود را نشان دهند؛ این باعث میشود که تظاهر به آرامش کنند، در حالی که شاید از لحاظ درونی در تنش باشند.
علائم استرس خواستگاری در مردان
در این جدول مهمترین علائم استرس خواستگاری در مردان را بررسی میکنیم:
علائم فیزیولوژیکی | علائم روانشناختی | علائم اجتماعی و فرهنگی | علائم رفتاری |
افزایش ضربان قلب و تعریق زیاد بهدلیل ترشح کورتیزول | ترس از عدم پذیرش از طرف خانواده دختر | نگرانی بابت ایفای نقش مرد بهعنوان رهبر و تصمیمگیرنده | تلاش برای بیشازاندازه خوب بودن |
گرفتگی صدا یا لکنت زبان | ترس از قضاوت اجتماعی و به اندازه کافی “خوب” یا “موفق” بهنظر نرسیدن | نگرانی بابت عدم اثبات شایستگی مالی، شغلی و اجتماعی | طفره رفتن از حضور در جلسات خواستگاری |
تنشهای عضلانی و بیقراری مثل بازی کردن با انگشتها یا تکان دادن پا | نگرانی بابت مسئولیتهای مالی و آینده | نگرانی بابت عدم تحت تأثیر قرار دادن خانواده دختر | پرخاشگری یا کمحرفی غیرمعقول |
مشکلات گوارشی مثل معدهدرد، حالت تهوع یا احساس فشار بر شکم | احساس فشار بهدلیل تصویر اجتماعی جامعه از مردان (قوی و مطمئن) |
راههای کاهش استرس خواستگاری در مردان
در مقاله استرس در مردان به بررسی کامل علل و راهکارهای کاهش استرس در مردان پرداختهایم، در اینجا نیز برخی راهکارها برای کاهش استرس خواستگاری در مردان را شرح میدهیم:
1_ آرامسازی عضلانی
آرامسازی عضلانی باعث بهبود وضعیت بدنی و آمادگی بیشتر برای حضور در جلسه خواستگاری میشود. این تکنیک تنشهای عضلانیتان را از بین میبرد.
تمرین:
قبل از شروع خواستگاری آرامسازی عضلانی انجام دهید؛ یعنی روی هر یک از عضلات خود متمرکز شوید و احساس کنید که آن قسمت کاملاً از هر گرفتگی و تنشی رها و آزاد شده است.
2_ خواب کافی
قبل از برگزاری جلسه خواستگاری خواب کافی داشته باشید! این یعنی نباید فعالیت کاری اضافه انجام دهید یا بهدلایل مختلف تا دیر وقت بیدار بمانید.
تمرین:
خود را متعهد کنید که حداقل مدتی قبل از مراسم خواستگاری ساعت خواب و بیداری مشخصی داشته باشید.
3_ تهیه پاسخهای مناسب برای سؤالان
خانواده دختر ممکن است در طول جلسه خواستگاری سؤالات مختلفی در مورد وضعیت مالی، شغلی یا خانوادگی از پسر بپرسند؛ بنابراین شما میتوانید از قبل پاسخی برای سؤالات احتمالی آنها تهیه کنید.
تمرین:
تمام سؤالات و پاسخها را روی کاغذ بنویسید تا بتوانید بارها آنها را مرور کنید.
4_ نداشتن انتظارات بی جا
اول از همه مطمئن شوید که از خود انتظارات معقولانهای دارد؛ سپس درباره خانواده دختر تحقیق کنید تا انتظارات آنها را بدانید. شناخت انتظارات خانواده دختر از قبل و داشتن انتظارات معقولانه از خود سطح استرس را بهدلیل ترس از ردشدن کاهش میدهد.
تمرین:
از خانواده خود بخواهید در فرآیند تحقیقات در مورد سطح مالی خانواده طرف مقابل، شغل خانوادگی یا جایگاه اجتماعی آنها اطلاعاتی به دست آورند.
نقاط قوت و ضعف خود را روی کاغذ بنویسید تا از آنها اطلاعات کاملی داشته باشید.
5_ دریافت حمایت اجتماعی
از یکی از دوستان یا نزدیکان خود بخواهید که همراه خانوادهتان برای جلسه خواستگاری حضور داشته باشد یا حداقل با یکی از دوستان یا نزدیکان حمایتگر خود قبل از برگزاری جلسه صحبت کنید. این کار باعث کاهش استرس میشود.
تمرین:
اگر دوست یا آشنای حمایتگری ندارید، از یک مشاور حرفهای کمک بخواهید.
6_ شناخت خود، تواناییها و اهداف
خود، تواناییها و اهدافتان را بشناسید تا بتوانید بهخوبی خانواده طرف مقابل را تحت تأثیر بگذارید.
تمرین:
به این سؤالها پاسخدهید:
- چه انتظاراتی از خود دارید؟
- خود را هماکنون در چه موقعیتی میبینید؟
- چه تواناییهایی دارید؟
- چه اهدافی برای آینده دارید؟
- تا به الان به کدام یک از اهدافتان رسیدهاید؟
- آیا شغل مناسبی دارید؟
- این سؤالها کمکتان میکنند تا درک و شناخت بهتری از خود پیدا کنید.
نقش خانوادهها در کاهش استرس خواستگاری
خانوادهها نقش مهمی در فرایند خواستگاری و حمایت و راهنمایی فرزندانشان دارند و میتوانند به آنها در کاهش استرس خواستگاری کمک کنند. در اینجا چند راهکار برای خانوادهها جهت کاهش استرس خواستگاری برای فرزندانشان را بررسی میکنیم:
1_ ایجاد حس امنیت و اطمینان
از طریق گفتگوهای مثبت فرزند پسر یا دختر خود را مطمئن کنید که شایستگیهای لازم را دارد. شما میتوانید تواناییهای فرزندتان را یادآور شوید و به او درباره نقاط قوتی که دارد، بگویید. ایجاد حس امنیت و اطمینان از طرف خانواده میتواند ترس از رد شدن و اضطراب ناشی از ارزیابی شناختی را به حداقل برساند.
به فرزند خود اطمینان دهید که حتی در صورت عدم تأیید و رد شدن در جلسه خواستگاری، همچنان حمایتتان را دارد و شما در کنار او هستید تا این چالش را پشت سر بگذارد.
2_ داشتن انتظارات واقعی
از فرزند خانواده و حتی طرف مقابل انتظارات واقعبینانهای داشته باشید. انتظاراتی بیجا فقط باعث ایجاد نگرانیهای غیرضروری در فرزندتان میشود. داشتن نگرش حمایتی و بدون فشار به فرزندتان کمک میکند تا در جلسه خواستگاری بهتر ظاهر شود.
در واقع شما قبل از برگزاری مراسم خواستگاری باید فشارهای روانی بر فرزندانتان را به حداقل برسانید. برای این کار نهتنها باید درخواستهای خود از فرزندتان را کم کنید، بلکه باید حتی با خانواده طرف مقابل حرف بزنید که درخواستهای کمتری برای شروع زندگی مشترک از فرزندان داشته باشند.
3_ آموزش و مشاوره پیش از خواستگاری
قبل از اینکه بخواهید در جلسه خواستگاری شرکت کنید، درباره مهارتهای ارتباطی، نحوه پاسخ به سؤالات چالشبرانگیز یا تکنیکهای کنترل استرس با فرزندتان حرف بزنید. شما حتی میتوانید از فرزند خود بخواهید که در جلسات مشاوره شرکت کند. انجام این کار تا حد زیادی استرس خواستگاری را کم میکند.
4_ شناخت حساسیتهای فرهنگ و اجتماعی
شما باید در مورد آداب و رسوم خانواده خود با فرزندتان صحبت کرده و در مورد آداب و رسوم خانواده طرف مقابل نیز تحقیق کنید.
فرزندان ممکن است بهدلیل هیجانات عاطفی در ابتدا به حساسیتهای فرهنگی و اجتماعی خانوادهها توجهای نکنند؛ اما این خانوادهها هستند که باید به این موضوعات مهم توجه داشته باشند.
شناخت حساسیتهای فرهنگی و اجتماعی و درک جایگاه خانوادگی طرف مقابل به خانوادهها کمک میکند تا قبل از شروع خواستگاری تمام چالشهای پیش رو را بشناسند. آنها با انجام این کار میتوانند بعد از بررسی شرایط تصمیم بگیرند که آیا برگزاری مراسم خواستگاری منطقی است یا خیر. با انجام این کار جلوی آسیبهای روانی به فرزندان خود مثل قضاوتهای بیجا یا تبعات ناشی از رد شدن را میگیرند.
5_ کمک در مسائل مالی
شما میتوانید فشارهای مالی و اقتصادی را برای فرزندانتان به حداقل برسانید تا آنها بابت مسائل مالی نگرانی زیادی نداشته باشند. تأمین کمکهزینههای مراسم، خرید خانه یا خرید جهیزیه باعث کاهش چشمگیر استرس بهخصوص برای مردان میشود.
6_ تعامل مثبت با خانواده طرف مقابل
خانوادهها میتوانند استرس خواستگاری را با تعامل مثبت و برقراری ارتباط صمیمانه برای فرزندانشان از بین ببرند. همدلی و حمایت متقابل خانوادهها در طول جلسه به فرزندان کمک میکند تا استرسشان را کنار بگذارند و با راحتی بیشتری با طرف مقابل یا خانوادهها ارتباط بگیرند.
البته شما فقط باید تا جایی از فرزندان حمایت مالی داشته باشید که آنها به این شرایط عادت نکنند و بتوانند حتی به تنهایی از عهده مسائل مالی برآیند.
کلام آخر
استرس خواستگاری برای مردان و زنان اتفاق میافتد و کاملاً طبیعی است. شما میتوانید با استفاده از برخی ترفندها استرس خود را به حداقل برسانید و با آگاهی و اطمینان بیشتری در جلسه حضور پیدا کنید. اگر از استرس بیشازاندازه رنج میبرید، پیشنهاد ما به شما شرکت در جلسههای رواندرمانی است. پزشک در این جلسات اختلالات استرس شما راشناسانیی میکنند و راهکارهای درمانی مناسبی را برای رفع آن به کار میبرند.