اهمال کاری تحصیلی چیست؟
اگر مدام تکالیف و پروژهای مدرسه را عقب می‌اندازید، یعنی به اهمال کاری تحصیلی دچار هستید. چرا که کار خود را بی‌دلیل عقب می‌اندازید.
راه‌های مقابله با اهمال کاری تحصیلی کدامند؟
- تکالیف خود را به تکلیف‌های کوچک تبدیل کنید.
- اهداف واقع‌بینانه برای خود بگذارید.
- از عومل حواس‌پرتی دوری کنید.
- زمان استراحت برای خود در نظر بگیرید.
- ساعت بدن خود را بدانید.
- یک پارتنر درسی داشته باشید.
در ادامه مقاله راه‌های بیشتر و همچنین دلیل اهمال کاری تحصیلی را بررسی کرده‌ایم. در ادامه با ما باشید تا همه نکات اهمال کاری تحصیلی را با هم بررسی کنیم.
اهمال کاری تحصیلی به چه معناست؟
اهمال کاری تحصیلی یعنی به عقب انداختن تکلیف یا پروژهای که باید انجام بدهید. به یاد داشته باشید اهمال کاری با تنبلی یک چیز نیست. تنبلی به معنای کمبود انگیزه یا انرژی برای انجام یک کار است، در حالی که فرد اهمال کار، علی‌رغم داشتن انگیزه و توانایی، کارها را به تعویق می اندازد. فرد تنبل از انجام کارها اجتناب می‌کند، در حالی که فرد اهمال کار قصد انجام کارها را دارد اما به طور مداوم آن‌ها را عقب می‌اندازد.
استاد روانشناسی، فوشیا سیرویس، اهمال کاری را این‌گونه تعریف کرده است:
به عقب انداختن انجام کار مهم یا پروژه ها و تکالیف در حالی که می‌دانید اگر آن را دیر انجام بدهید، ضرر خواهید کرد.
یک تحقیق در سال 2007 نشان داد :
که 80-95٪ از دانشجویان و دانش آموزان کارهایشان را به تعویق می اندازند؛ یعنی درگیر اهمال کاری تحصیلی هستند.
پس شما تنها فردی نیستید که به اهمال کاری در درس خواندن مبتلا است. خوشبختانه راه‌های گوناگونی برای مقابله با اهمال کاری تحصیلی وجود دارد.
در مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۰ محققان متوجه شدند:
دانش‌آموزانی که می‌توانستند خود را به خاطر اهمال کاری برای مطالعه‌ی اولین امتحان ببخشند، در نهایت برای مطالعه امتحان بعدی به موقع و بهتر شروع به مطالعه کردند.
پس خواندن این مطلب از آن جهت اهمیت دارد که به اگر اهمال کاری تحصیلی دچار هستیم، بپذیریم؛ سپس خودمان را ببخشیم و به غلبه بر اهمال کاری بپردازیم. برای آن که بتوانید این راه را طی کنید، ما در این مقاله آنچه که می‌تواند توشه راهتان باشد را نوشته‌ایم. پس همراه ما باشید.
همچنین در مقاله‌ای جداگانه به تعریف اهمال کاری پرداخته‌ایم:
نشانه‌های اهمال کاری تحصیلی (ویژگی‌های افراد اهمال کار)
اگر شما هم مثل من فکر می‌کنید یک اهمال کار تحصیلی حرفه‌ای هستید و درس خواندن خود را به تعویق می‌اندازید، بیایید نشانه‌های آن را بررسی کنیم.
- دائم استرس و اضطراب دارید. اهمال کارها می‌دانند باید چه کاری را انجام بدهند اما انجام آن کار را به تعویق می‌اندازند. به همین دلیل استرس و اضطراب می‌گیرند.
- همیشه سرتان شلوغ است. زمانی که موقع درس خواندن می‌شود، کار دیگری مثل تمیز کردن اتاق به ذهنتان می‌رسد و از کارهای جزئی برای به تعویق انداختن کار اصلی استفاده می‌کنید!
- به راحتی حواستان پرت می‌شود. قبل از خواندن دزس با خود می‌گویید یک لحظه شبکههای اجتماعی را چک کنم. چک کردن اینستاگرام همانا و و عقب انداختن کارها هم همانا!
- منتظر آمدن شنبه‌ی موعود هستید. پاسخ یک اهمال کار به سؤال «چه زمانی شروع به درس خواندن کنم؟» اول هفته آینده یا همان شنبه‌ی معروف است! این شنبه هیچ وقت نمیرسد.
- دلایل خودتان را دارید. برای درس نخواندن، از دلایل ساختگی استفاده می‌کنید؛ مثلا جزوه‌ام کامل نیست، این قسمت را متوجه نشدم و …
- احساس گناه دارید. کارهایتان را عقب می‌اندازید اما انجام ندادن کارها به شما عذاب وجدان می‌دهد.
- به بدبینی و باورهای منفی دچار هستید. فرد اهمال کار نسبت به خودش و توانایی‌هایش دچار بدبینی می‌شود و ممکن است فکر کند به اندازه کافی خوب نیست.
- در تصمیم گیری دچار مشکل هستید. ممکن است به خاطر ترس از اشتباه کردن، از تصمیم‌گیری اجتناب کنید.
ساده‌تر بخواهم بگویم، اگر جملات زیر را با خودتان می‌گویید، به این معناست که دچار اهمال کاری تحصیلی هستید:
- شب امتحان همه‌ی درس را خواهم خواند.
- این تکلیف وقت زیادی نمی‌گیرد، بعدا آن را انجام می‌دهم.
- این درس سخت نیست، در زنگ تفریح نگاهی به کتاب می‌کنم.
- از شنبه تکالیفم را به موقع انجام خواهم داد.
- از ترم بعدی درس‌ها را در طول ترم می‌خوانم.
- پروژها را دبگر دقیقه نود انجام نخواهم داد.
دلایل ایجاد اهمال کاری تحصیلی چیست؟
برای مقابله با اهمال کاری تحصیلی بهتر است اول ریشه‌ی آن پیدا شود. اهمال کاری تحصیلی دلایل گوناگونی می‌تواند داشته باشد؛ چرا برای انجام کارهایمان تعلل می‌کنیم؟ این سوال جواب‌های مختلفی دارد. مثلا ممکن است تکلیف برایتان خسته کننده یا استرس‌آور باشد. برای آن که دلیل اهمال کاری تحصیلی خود را بدانید، موارد زیر را به خوبی مطالعه کنید. (منبع)
1_ واضح نبودن تکلیف
ممکن است معلمتان به شما تکلیفی داده باشد، اما شما آن را درست متوجه نشده باشید و سوال‌هایی که در ذهنتان وجود دارد را نیز نپرسیده باشید؛ در این هنگام شما گیج و سردرگم شده‌اید. نمی‌دانید از کجا باید شروع کنید. پس چکار می‌کنید؟ انجام تکلیف را عقب میندازید و درگیر اهمال کاری تحصیلی می‌شوید. (منبع)
2_ ترس از شکست
ممکن است دلیل فرار شما از درس خواندن، ترس از شکست باشد. همه‌ی ما تجربه‌ی نمرهی پایین را داشته‌ایم ولی بعضی از ما، از شکست درس گرفتیم و دفعه بعد بهتر و کامل‌تر درس خواندیم. اگر با شکست‌ها و نمره‌های بدتان آشتی نکنید، یک اهمال کار تحصیلی می‌شوید. چرا که ترجیح می‌دهید درس نخوانید و شکست هم نخورید. (ترس از شکست، می‌توانید به دلیل کمال گرایی باشد. در مقاله‌ی «اهمال کاری ناشی از کمال گرایی» بیشتر به این موضوع پرداخته‌ایم.)
3_ مبتلا بودن به ADHD
بسیاری از افراد مبتلا به ADHD، با اهمال کاری تحصیلی نیز دست و پنجه نرم می‌کنند. برای افراد مبتلا به ADHD تمرکز کردن سخت است. هنگامی که می‌خواهند درس بخوانند، به راحتی حواسشان پرت می‌شود. حواس‌پرتی باعث به تعویق افتادن کارها می‌شود. همچنین افراد مبتلا به ADHD ممکن است گاهی اوقات خط زمانی را گم کنند. مثلا می‌دانند که برای خواندن تکلیف ریاضی به دو روز وقت نیاز دارند، اما زمان را گم می‌کنند و ناگهان میبینند فردا باید تکلیف را تحویل بدهند.
3_ برنامه‌ریزی غلط
یکی از دلایل اهمال کاری تحصیلی، برنامه‌ریزی و مدیریت زمان اشتباه است. شما می‌دانید چه کارهایی را باید انجام بدهید اما نمی‌توانید درست برنامه‌ریزی کنید. مثلا برنامه‌ریزی می‌کنید که عصر زیست و شیمی و ریاضی بخوانید. برای هر درس یک ساعت را در نظر می‌گیرید اما زمانی که مشغول خواندن زیست می‌شوید می‌بینید بیشتر از یک ساعت خواندن زیست طول می‌کشد. تکالیف شیمی و ریاضی باقی می‌مانند و ترجیح می‌دهید سراغ آن‌ها نروید تا انجام دادنشان نیز طول نکشد.
4_ توقعات اطرافیان
ممکن است والدینتان همیشه از شما توقع نمرهی کامل داشته باشند. این انتظار غیرواقعی باعث استرس و اضطراب در شما می‌شود و محیط مناسبی برای ایجاد کمال گرایی فراهم می‌کند! حقیقت این است که در هر مسیری، شکست و اشتباه بخشی از مسیر است و توقعات و انتظارات کمال‌گرایانه، می‌تواند فرد را دچار اهمال کاری کند. (زیرا از نظر فرد اهمال کار، شروع نکردن، بر شروع کردن و مرتکب اشتباه شدن مقدم است!)
5_ انگیزه نداشتن
تکلیف درسی دارید ولی نمی‌دانید چرا باید آن ر ا انجام بدهبد و نسبت به انجام دادن آن بی‌میل هستید؛ مشکل شما کمبود انگیزه است. وقتی نیروی محرکه‌ای نباشد که شما را به سمت درس خواندن سوق بدهد، شما درگیر اهمال کاری تحصیلی می‌شوید. حقیقت این است که انگیزه با اقدام کردن حاصل می‌شود. یعنی زمانی که اولین قدم‌ها را برای انجام دادن کارهایتان بردارید، سطح انرژی و انگیزه‌ی خود را برای ادامه‌ی کار افزایش می‌دهید.
6_ حواس پرتی
حدس می‌زنید یکی از بزرگ‌ترین حواس‌پرتی انسان‌ها چه باشد؟ تلویزیون؟ خیر! بزرگ‌ترین حواس پرتی، اینترنت است. شبکههای اجتماعی گوناگون، توییتر، تلگرام، اینستاگرام و … هر کدام برای خود منیع جداگانه‌ای سرشار از حواس پرتی هستند. بیایید با هم فرض کنیم که فردا امتحان دارید و قرار است برای امتحان آماده شوید. با خود می‌گویید یک لحظه اینستاگرام را چک کنم. هیچ انسانی تاکنون موفق نشده واقعا یک لحظه شبکههای اجتماعی را چک کند! چک کردن یک شبکه‌ی اجتماعی همانا و ساعتها گردش در آن شبکه‌ی اجتماعی هم همانا. به راحتی شما تبدیل به آدمی شدید که اهمال کاری در درس خواندن را تجربه کرده است. (منبع)
اگر که شما در تمام زمینه‌های زندگی اهمال کار هستید پیشنهاد می‌کنم این مقاله را حتما بخوانید:
آثار منفی اهمال کاری در درس خواندن
اهمال کاری در درس خواندن آثار منفی زیادی بر روی نمرات و سلامت دانش‌آموزان دارد. وقتی که شما کار خود را عقب می‌اندازید، گناه، ناامیدی، استرس و اضطراب را تجربه خواهید کرد. تکرار هر باره‌‌ی این اهمال کاری تحصیلی باعث می‌شود عملکرد مناسبی نداشته باشید. عملکرد منفی در دراز مدت می‌تواند باعث کاهش عزت نفس و حتی افسردگی شود.
وقتی شما تعلل می‌کنید، از نظر جسمی و روانی احساس بدتری دارید. تحقیقات نشان می‌دهد:
افرادی که اهمال کاری می‌کنند، سردردهای بیشتری را تجربه می کنند، سطح استرس بالاتر و خواب بی‌کیفیتی دارند. (منبع)
راهکارهای غلبه بر اهمال کاری تحصیلی
اهمال کاری تحصیلی یکی از علت‌های عملکرد بد در دوران تحصیل است. برای آن که بتوانید در تحصیل پیشرفت کنید و نمره‌های خوب بگیرید، نیاز است که با اهمال کاری مبارزه کنید. در ادامه‌ی مقاله با راه‌های مقابله با اهمال کاری تحصیلی همراه شما هستیم.
1_ تکالیف خود را به تکلیف‌های کوچک تبدیل کنید!
تکالیف و پروژها در ابتدا سخت به نظر می‌رسند و آدم را به سمت اهمال کاری تحصیلی سوق می‌دهند. برای آن‌که بتوانید اهمال کاری را شکست دهید، لازم است که تکلیف خود را چند مرحله‌ای کنید. مثلا برای خواندن امتحان ریاضی خود می‌توانید این‌گونه برنامه ریزی کنید؛ اول سوالات کتاب را حل می‌کنم، دوم به سراغ تمریناتی که فکر می‌کنم هنوز در آن مشکل دارم می‌روم، در قدم سوم مباحث مهم را مرور می‌کنم و در قدم آخر، سوالات نکته‌دار را بار دیگر حل می‌کنم. در پایان هر مرحله، احساس لذت ناشی از انجام کارها، به شما انگیزه می‌دهد تا ادامه‌ی مسیر را طی کنید. (منبع)
2_ اهداف واقع بینانه مشخص کنید
ترس از شکست و کمال‌گرایی از عوامل مهم در اهمال کاری در درس خواندن هستند. انسان‌های کمالگرا اهداف دور از دسنرس برای خود معین می‌کنند و همیشه دنبال 100 درصد یک چیز هستند. از آن‌جایی که به دنبال ایده‌آل‌ترین شرایط و معیارها هستند، انجام کارها را عقب می‌اندازند.
بهتر است برای خودتان اهداف کوچک و قابل دسترس معین کنید. مثلا اگر تا الان در درس ادبیات نمره 14 میگرفتید، حالا برای نمرهی این درس، هدف خود را نمره 16 بگذارید نه نمره 20! نمره 20 هدف غیر واقع بینانه است. نه این که نتوانید به این نمره برسید؛ نه! فقط باید پله پله جلو رفت.
3_ از حواس پرتی‌ها دوری کنید
در ابتدای مطلب گفتیم یک از بزرگ‌ترین عوامل حواس پرتی، اینترنت و به دنبال آن تلفن همراه است. زمانی که تصمیم می‌گیرید به تکالیف مدرسه خود برسید، از هر چیزی که حواس شما را پرت می‌کند دوری کنید. یک مکان کاملا آرام برای خود انتخاب و تلویزیون را خاموش و گوشی خود را بی‌صدا کنید. علاوه بر این، برنامه‌ریزی و اختصاص دادن زمان‌های مشخص برای انجام هرکار، تمرکز شما را افزایش می‌دهد و میل به چک کردن گوشی را کم می‌کند.
4_زمان استراحت برای خود در نظر بگیرید
زمانی که می‌خواهید یک تکلیف را انجام بدهید یا درس بخوانید، بهتر است برای خود زمان استراحت هدفمندی را نیز در نظر بگیرید. استراحت کردن مغز را شاداب می‌کند و بهره‌وری شما را بالا می‌برد. تحقیقات نشان داده است که:
شبکههای اجتماعی انتخاب مناسبی برای زمان استراحت نیستند.
برای زمان استراحت خود فعالیت‌هایی را در نظر بگیرید که به ذهنتان اجازه می‌دهد استراحت کند. فعالیت‌های مفیدی که به شما کمک می‌کند پرانرژی باشید؛ مثل:
- دوش گرفتن
- پیاده‌رویی
- گوش دادن به موسیقی
- چرت کوتاه ( 5 تا 15 دقیقه)
- نقاشی کشیدن
- تلفن زدن به یک دوست
- نقاشی کردن
- رقصیدن
- خوردن یک وعده‌ی غذایی مفید (منبع)
5_ ساعت بدن خود را بشناسید
هر انسانی در ساعات خاصی از روز بهتر می‌تواند کار کند. اگر یک انسان سحرخیز هستید که صبح‌ها بمب انرژی است، پس کارهای مهم‌تان را صبح انجام بدهید. اما اگر از آن دسته آدم‌هایی هستید که شب‌ها تازه سرحال می‌شوند، پس شما یک جغد شب هستید.
کارهای مهم خود را طوری برنامه‌ریزی کنید که بتوانید در بهترین زمان با توجه به ساعت بدن‌تان آن‌ها را انجام دهید. این که خودتان را بشناسید و بدانید چه زمانی راحت‌تر می‌توانید کارهایتان را انجام دهید، به شما کمک می‌کند از اهمال کاری تحصیلی دور شوید. چرا که حوصله نداشتن و کم انرژی بودن یکی از دلایل اهمال کاری تحصیلی است. (منبع)
6_ یک پارتنر درسی داشته باشید
برای این که اهمال کاری تحصیلی را شکست بدهید، می‌توانید با یک دوست هماهنگ کنید و با هم درس بخوانید. برای این که با یک دوست درس بخوانید، لازم نیست حتما هر دو حضوری کنار هم باشید. شما می‌توانید یک گروه با دوستتان تشکیل دهید و هماهنگ کنید که در ساعت مشخص یک تکلیف را انجام دهید.
داشتن یک دوست همراه به شما دلگرمی می‌دهد و همچنین شما را ملزم می‌کند که کارتان را انجام بدهید. تجربه خودم به عنوان یک اهمال کار تحصیلی نشان داد که این راهکار بسیار مفید است. وقتی با دوستم هماهنگ می‌کردم که گزارش‌کار به همدیگر بدهیم، مصمم می‌شدم تکالیف درسی را انجام بدهم. شما هم این راه را امتحان کنید.
7_ واگویه‌های خود را تغییر بدهید
واگویه‌ها صحبت‌هایی هستند که هر کس در ذهن خود با خودش دارد. برای آن که بتوانید اهمال کاری در درس خواندن را کاهش بدهید، نیاز است نحوه‌ی صحبت با خودتان را تغییر بدهید. مثلا به جای آن که بگویید «کاش برای پروژه هنر زودتر شروع می‌کردم.» این‌بار بگویید «انجام تکلیف بعدی را از همین الان شروع می‌کنم.» گذشته را واکاوی نکنید و سعی کنید حال را تغییر دهید و آینده درخشانی بسازید.
8_ به خودتان پاداش بدهید
اهمال کاری یک عادت است و ترک هر عادتی در ابتدا دشوار خواهد بود. پس برای هر قدم کوچک در مسیر تغییر، به خودتان پاداش بدهید. مثلا در انتهای خواندن یک فصل از کتاب به خودتان شکلات مورد علاقه‌تان را جایزه بدهید یا سریال مورد علاقه‌تان را ببینید. ترک اهمال کاری در درس خواندن یک کار زمان‌بر است، اما نتایج خوب و پبشرفتی که می‌کنید این ارزش را دارد که وقت بگذارید.
9_ از روش Ivy Lee Method استفاده کنید
یکی از روش‌های مناسب برای مقابله با اهمال کاری تحصیلی، روش Ivy Lee Method است. این روش شش مرحله دارد که به شما کمک می‌کند بهتر به کارهایتان برسید و اهمال کاری را شکست دهید. مراحل این روش به شرح زیر است:
- در پایان هر روز، شش تکلیف و کار مهمی را که باید انجام بدهید را بنویسید. ققط شش کار بنویسید، بیشتر نشود.
- شش موردی که نوشته‌اید را بر حسب اهمیت اولویت بندی کنید.
- روز بعد با توجه به لیستی که نوشته‌اید و اولویت‌هایی که مشخص کرده‌اید، پیش بروید. یعنی تا کار اول تمام نشده، سراغ کار دوم نروید.
- در پایان روز اگر نتوانستید کارهایتان را تمام کنید، آن‌ها را به لیست فردا منتقل کنید و جزئی از شش کار فردایتان قرار بدهید.
- این کار را هر روز تکرار کنید.
در این روش شما برنامه‌ریزی صحیحی دارید و واقع نگر بودن را یاد می‌گیرد. وقتی بتوانید درست برنامه‌ریزی کنید، نصف راه را رفته‌اید. (منبع)
10_ چند وظیفه‌ای نباشید
یکی از مشکلات انسان‌ها این روزها چند وظیفه‌ای بودن است. چند وظیفه‌ای بودن به این معناست که شما چند کار را همزمان انجام می‌دهید. به طور مثال شما دارید برای پروژه‌ی درس روانشناسی آماده می‌شوید، یادتان می‌آید که باید شعر حفظ می‌کردید. در همان حین که کار پروژه روانشناسی را انجام می‌دهید، شروع می‌کنید به حفظ کردن شعر. شما در حقیقت با این کار تمرکز خود را تقسیم و خود را خسته کرده‌اید و هیچ کدام از کارها را هم درست و کامل انجام نداده‌اید. خسته شدن، شما را به سمت اهمال کاری تحصیلی سوق می‌دهد. (منبع)
بیشتر بخوانید:
کلام آخر
یکی از دغدغه‌های دانش آموزان و دانشجویان، اهمال کاری در درس خواندن است. چرا که اهمال کاری تحصیلی جدای از پسرفت تحصیلی و کم شدن نمره‌ها می‌تواند به افسردگی و ناامیدی نیز منجر شود. در این مقاله راهکارهای مفید برای مقابله با اهمال کاری تحصیلی را برایتان گفتیم و خوشحال می‌شویم اگر تجربه‌ای در این رابطه دارید با ما در کامنت‌ها در میان بگذارید.
